Frantziara itzultzeko erabakia. Bahituak. Esan berri dugun bezala, saxoien matxinadaren berri agian ezustekoak gertaeren norabidea aldarazi zuen, Karlosek aberrira itzultzea erabakitzen duenean. Annales Regii-k eman du albistea: «Ibinetik Arabira eta Abutaurora (Abu Thawr) eta multis Sarracenisera (Annales Regii) bildutako obsideak. Orduan, Ibnetik Arabira eta Abutaurotik bahitutakoak eta sarrazeno askotakoak jaso zituen... Annales Pectivianik zehaztasun gehiago eransten diote, baina ez dute argitzen bahituak non entregatu ziren, Zaragozara joatean edo setioa uztean. «Deinde accepit obsides in Hispania de civitatibus Abitauri atque Ebilarbii quorum vocabolum est Osca et Barzelona necnon et Gerunda. Et ipsum Ebilarbium (Ibn al-Arabi) vinctum duxit in Franciam». (Annales Pectíaviani, arg. «Bouquet», Recueil... B, p. 14). Gero, Hispaniatik Abitauro eta Ezirlabio hirietatik, Huesca eta Bartzelona eta Girona izenekoetatik, bahitu zituzten. Eta Ibn al-Arabira, Frantziara, eraman zuen. Annales Laureshamenseek sarrazenoaren buruak Frantziara eramateari buruzko albistea baino ez dute aipatzen: «Et ibi venit ad eum Abinalarbi, alter rex Sarracenorum quem et fecit adducere in Frantzia». (Annales Laureshamenses). Eta orduan Ibn al-Arabi izan zen, beste Sarraceno errege bat, eta Francia gidatu zuen. Saxoien matxinadari buruzko berria, Zaragozako setioaren amaiera eta Ibn al-Arabiren harrapaketa preziatzen dituena, xehetasunez ematen dute Annales Annianik. «Et dum in illis partibus moraretur Saxones, gens perfektua, menciens fidem, eggressi de finibus suis, venerunt usque ad Renum fluvium, omnia atque vastando; et cum reverterentur cum preda magna, pervenit nuncius ad Karolum regadem huc in Spania degentea. Quo audito, festine reversus est in Franciam». (An. Annian.' ). Eta handik nengoela, saxoiak, jende maltzur eta faltsua, bere mugetatik aterata, Rin ibaira iritsi ziren, guztia sutan jarri eta suntsituta; eta bere altxorrarekin erretiratzen zenean, Hispanian jarraitzen zuen Karlos erregeari iritsi zitzaion iragarkia. Hau, entzun zuenean, presaka itzuli zen Frantziara. Antzeko terminoetan adierazten da «Crónica Moissiacense», zeren eta, itzuli genuenez, esaten baitu «leku horietan zegoenean, saxona arraza gaiztoa, emandako hitza falta zela, bere mugetatik atera eta Rin-era iritsi zela, dena erre eta suntsituta. Eta Karlos erregea altxor handiarekin itzuli zenez, mezulari bat iritsi zen haraino, artean Hispanian zegoenean. Albistearen berri izan zuenean, presaka joan zen Frantziara» (Chron. Moissiac. Bouquet V. p. 70). Karlos, orain, elkarren etsai ez diren bi sektoreren artean dago: Abu Thawr eta Ibn al-Arabi, Huescako, Gironako eta Bartzelonako eskualdeak eta baskoien lurralde urduria. Orain, bi armada handiek bakarra osatzen dute, enperadorearen zuzeneko agindupean. Astebete baino gehiago behar dute Pirinioetara iristeko bide laburrenetik, Somportetik edo Orreagatik. Transkribatu berri ditugun testuen arabera, Suleimán ibn al-Arabi, Bartzelona eta Girona, eta Abu Thawr, Huesca, buru musulmanek, batzuen arabera, bahituak Iruñean entregatu zituzten, eta espedizioan zehar, Bartzelonan eta Huescan, besteak beste. Baina ikusi dugunez, «Annales Regii»ek eta «Mettenses»ek diote Zaragozan izan zela. Horrek hiru irtenbide hauetako bat onartzeko dileman jartzen gaitu: 1. Joatean arabiar buruzagiek bahituak eman dizkiote Zaragozari, Bartzelonan, Gironan eta Huescan. 2. Buruzagi arabiarrak Iruñera joan dira, Karlosek hiriaz jabetu eta bahituak ematera. 3. Bahituak Zaragozan entregatu dituzte, operazioak porrot egin duelako, eta saxoien matxinada itota itzuli delako. Hiru soluzioak posible dira, baina hirugarrenak gertaerekin bat egiten duela dirudi. Azken kasu horretan, setioa oso luzea izan zenez, Ibn al-Arabi Suleimana bera ere Somport edo Pertus erretiratuko zela ziurtatzeko askoz ere baliagarriagoa izango zen.