Udalak

Hondarribia (2003ko bertsioa)

Felipe V.aren sarrera. XVIII. mendean ere istiluak izan ziren, oraingoan erregegai frantziarrak 1701ean Espainiako tronura egindako bisitaren ondorioz. Gorosabelek dioenez, Hondarribiak bere alkateetako bat Irunera ateratzeko asmoa zuen, bere naturalez osatutako konpainiarekin. Bertan, bere errege maiestatearen salba eta guardia guztiak egingo zituen. "Horretarako, kontuan hartu behar da leku hori bere jurisdikziokoa zela, eta probintziak agindu zuela alkate bakoitzak bere lurraldean ohore horiek ohiko moduan egitea. Irungo biztanleek, asmo horretatik zaurituta, beren kexak eta mehatxuak nahastu zituzten; eta ez bakarrik salbetarako bolbora, baita balak ere, zurrumurru publikoak egiazkoak balira Hondarribiakoen aurka egiteko. Diputazioa bi herri horien arteko topaketa eragozten saiatu zen, eta bere artxiboko paperak ezagutarazi ondoren, konturatu zen aurreko aldietan Irunek balio izan zuela bere konpainia independentearekin. Beraz, ahaleginari uko egin nahi izan zion, baina alferrik izan zen. Egoera horretan, talka bat saihesteko eta, harekin batera, eskandalu bat, bi herriak kanporatuko zituena, eta are probintzia bera, Espainiako lurraldea lehen aldiz zapaltzen zuen monarka baten begietatik, Foru Aldundiak bere magestadearen berri eman zuen, Donibane Lohizunera iristean, ebazpen egokiena eman zezan. Guztiaren kargu egin ondoren, erregeak agindu zuen ezen, bere asmoa ez izanik, bi herrietako bakar bati ere kalterik ez egitea, Irunen sartu behar zuen goarnizioa Donostiako presidioko militarrena izango zela, natural-nahasterik gabe. Beste jakinarazpen baten bidez, probintziak Errege Agindu hori azalduko du, eta adierazi zuen Hondarribiko alkateak eta Irungo lurmuturrak ez diotela harrera egingo, ez eta agur esango ere, eta hala egin zen."