Behin ontzia Hego Amerikako lehen portuan porturatuta, Catalinak 500 peso kendu dizkio osabari, eta abentura amerikarrari ekin dio. Bere lehen zeregina bizitzeko aukera emango dion lan bat bilatzea da, eta, horretarako, Juan de Urquizu merkatari aberatsaren zerbitzura jarriko da. Une horretatik aurrera, Erauso Amerikako konkista eta kolonizazio zurian euskaldunek osatzen zuten "gauza nostra" moduko horrekin lotzen da; egoera horren barruan, bitxia da adieraztea greska eta liskar gehienak euskaldunak ez diren pertsonekin dituela: espainiarrekin, italiarrekin, etab. Laster erakutsiko zuen Kathelinek bere berezko harrokeria eta irainak jasatera gutxi makurtua zegoela, hainbestetan erasora eta armak eskuan hartuta defendatzera eraman zuena, askotan aurkariak hilez edo zaurituta utziz.
Lehen topaketa hilgarria Sañan gertatu zen, Reyes izeneko batek iraindu zuelako, aurpegian ebaki handi bat egin baitzion eta bere laguna ezpataz zeharkatu baitzuen. Egoera konpontze aldera, Urquizu neska gaztea bere laguna den dama batekin ezkontzen saiatzen da, Beatríz de Cárdenas anderearekin, Reyesen senidea, baina Catalinak uko egiten dio. Gauzak horrela, eta bere kontakizunaren arabera, aurkariak berriro bilatu zuen eta oraingoan Kathelinek akabatu zuen. Orduño de Aguirre korregidoreak harrapatuta, eta hura euskalduna zela konturatuta, ihes egiten utzi zion, eta sakratuari heldu zion. Ondoren, bere ugazabak askatzea lortu du, baina Limara joan behar izan du, beste euskaldun bat, Diego de Lasarte, Urkizaren laguna. Han 9 hilabete besterik ez du iraungo, nagusiaren koinatetako bat maitemintzeagatik kaleratu baitute.