Bartzelona, 1992. Pilotaren kirola erakusketa-kirol gisa gonbidatu zuten, eta, horren ondorioz, Euskal Herriko selekzioak sekulako arrakasta izan zuen Bartzelonako Joko Olinpikoetan, 30 domina eta zenbait diploma olinpikorekin. Horietatik 14 urrezkoak izan ziren, beste zortzi zilarrezkoak eta lau brontzezkoak.
Espainiak Jokoak antolatu izanak estatuko kirolariak diziplina guztietan egotea ahalbidetu zuen, eta horrek euskal ordezkaritzari ere mesede egin zion; izan ere, laurogei kirolarik (16 emakume) parte hartu zuten 18 kiroletan. Jakina, euskal kirolari gehien izan zituen kirola pilota izan zen, 25ekin. Hau da, Espainiako taldeko 526 kideetatik, laurogei Euskadikoak ziren. Horrez gain, Iparraldeko hainbat kiderekin (Euskal Herria, Frantzia) talde frantseseko kide diren euskaldunak eta Hego Amerikako taldeetako ordezkari batzuk ere gehitu beharko lirateke. Txileko ordezkaritzan, Alfonso de Iruarrizaga skeet-jaurtitzailea zegoen (zilarra Seulen), eta Venezuelako taldeko pilotarien artean Iker Odriozola Meabe, Unai Arrue Arburua eta Kemen Bilbao Garmendia zeuden. Denak bat etorri ziren Hiri Olinpikoan, baina ezin izan ziren talde berean egon, nahiz eta askok nahi izan zuten egunen batean Euskal Herria Joko batzuetan antzeztea eta, era berean, pilotaren kirola lehiaketa horietan behin betiko parte hartzea lau urtean behin.
Atletismoan izan ziren Martín Fiz, Diego García, Cristina Castro, Amaia Andrés eta Maite Zuñiga. 1.500 metroko lasterketaren amaieran, seigarren postuan amaitu ondoren, emanaldi bikaina egin zuten, eta Seul'88ko Jokoek ere arrakasta izan zuten, final bat lortzen zuen estatuko taldeko emakume bakarra baitzen.Matute (doma klasikoa, hipika), Axpe (tiro olinpikoa) eta Fernando Maríaca (halterofilia) espezialitateetan
ere presentzia olinpikoa izan zuten. Belan lehiatu zen Asier Fernández de Bobadilla bizkaitarra (seigarren geratu zen Lechner klasean); saskibaloian, Josetxu Biriukov Aguirregaviria jatorri errusiarreko eta ama euskalduneko jokalaria; boxeoan, Oscar Vega eta Sergio Rey; taekwondon, Juan Solís (zilarrezko domina erdi pisuan); futbolean, Luis Villasak
Aipamen berezia merezi dute emakumezkoen belar-hockeyko neskek: Silvia Manrique, Teresa Motos, Maider Tellería eta Nagore Gaballanes, Realaren jokalariak, hautapenaren oinarria eta urrezko domina harrigarriak. Horiek izan ziren Euskadiko laurak, belar-hockeyko talde espainiarraren urrea lortzen lagundu zuten 16 pertsonetatik podiumera igo zirenen artean.
Eskubaloiko kirolak, txirrindularitza, arraunketa eta piraguismoa hainbat ordezkarirekin izan ziren. Eskubaloian, Mateo Garralda, Aitor Etxaburu, Iñaki Urdangarin, Jasone Díaz de Guereñu, Karmele Makazaga eta Amaia Ugartemendia. Txirrindularitzan Ainhoa Artolazabal, Álvaro González de Galdeano eta David egon ziren. García; arraunean, Melquíades Verdes, Josu Andueza, Juan María Altuna, Garikoitz Azkue, Xabier Cano eta Ibon Urbieta eta piraguismoan, María Eizmendi, Xabier Etxaniz eta Cristina Martínez.
Azkenik, bi kirol aipatu behar dira: beisbola eta pilota. Espainia ez da beisbolean nabarmentzen, baina herrialde antolatzaile gisa parte hartu ahal izan zuen espezialitate horretan, eta hautaketaren erdia euskaldunek osatzen zuten. Zehazki, bost bizkaitar eta sei nafar egon ziren.
Euskal pilota Joko Olinpikoetara itzuli da. 24 urte geroago.
Pilotak, euskaldunen kultura eta bizitzarekin hain lotuta dagoen kirolak, domina sorta bat ekarri zuen. Hogeita lau urte itxaron behar izan zen, 1968an Mexikon egon ondoren, erakusketa-kirol berri bat egiteko. Kirolari amateurrekin itzuli zen erakusketa-kirol modura, eta, jakina, Espainiako ordezkarien ia %100 euskaldunak ziren, lau bizkaitar, hamahiru nafar, bi arabar eta bost gipuzkoarrekin. Iparraldekoak kontuan hartu gabe, hala nola Philippe Irigoyen (banakako eskuko zilarra) edo Carlito Arenas (trinketeko pilotaria, larruzko pilotarekin egindako paletan), eta beste ordezkaritza batzuetakoak, hala nola Venezuelako pilotariak. Euskal pilotariek beren kategoria eta nagusitasuna erakutsi zuten gure pilotalekuetako ohiko espezialitateetan. Baina Bartzelonan pilotari amateurrik onenak egon ziren, profesionalak, pertsona handiak, kanpoan zeudenak izan baitziren. Zentzuzkoa izango zatekeen zesta-puntako profesional onenekin erakusketa bat ikustea, edo mundu guztiak Retegi ii.a, Galarza iii.a, Unanue, Iturzaeta, Arrizabalaga I.a, Torre, Múgika I.a, Elizalde ii.a eta abarren jokoaz gozatzea, baina ez zen posible izan.Ondoren, Euskadiko ordezkaritzak lortutako dominak
aipatuko ditugu: Josu Mugartegui "Atain", Juan Antonio Konpañon"Konpa", Celaya eta Oiangura saski puntan; Lujanbio, Balerdi eta Fernández, eskuz; Rubén Beloki eta Bazeta, Juan Insausti, bakarka. Era berean, Mendiluce, Altadil, Ubanell eta Egaña, larruzko paletan, eta Goñi, Larrañaga eta Txoperena, trinketeko bikoteen eskutik, zilarra lortzearekin distira egin zuten. Gomazko paletan, Irizar, Eginoa, Sagarzazu eta Pagoagak brontzea lehortu zuten.
Antton ANASAGASTI
ARANA, Jarduera Fisikoaren eta Kirolaren Zientzietan lizentziatua
Espainiak Jokoak antolatu izanak estatuko kirolariak diziplina guztietan egotea ahalbidetu zuen, eta horrek euskal ordezkaritzari ere mesede egin zion; izan ere, laurogei kirolarik (16 emakume) parte hartu zuten 18 kiroletan. Jakina, euskal kirolari gehien izan zituen kirola pilota izan zen, 25ekin. Hau da, Espainiako taldeko 526 kideetatik, laurogei Euskadikoak ziren. Horrez gain, Iparraldeko hainbat kiderekin (Euskal Herria, Frantzia) talde frantseseko kide diren euskaldunak eta Hego Amerikako taldeetako ordezkari batzuk ere gehitu beharko lirateke. Txileko ordezkaritzan, Alfonso de Iruarrizaga skeet-jaurtitzailea zegoen (zilarra Seulen), eta Venezuelako taldeko pilotarien artean Iker Odriozola Meabe, Unai Arrue Arburua eta Kemen Bilbao Garmendia zeuden. Denak bat etorri ziren Hiri Olinpikoan, baina ezin izan ziren talde berean egon, nahiz eta askok nahi izan zuten egunen batean Euskal Herria Joko batzuetan antzeztea eta, era berean, pilotaren kirola lehiaketa horietan behin betiko parte hartzea lau urtean behin.
Atletismoan izan ziren Martín Fiz, Diego García, Cristina Castro, Amaia Andrés eta Maite Zuñiga. 1.500 metroko lasterketaren amaieran, seigarren postuan amaitu ondoren, emanaldi bikaina egin zuten, eta Seul'88ko Jokoek ere arrakasta izan zuten, final bat lortzen zuen estatuko taldeko emakume bakarra baitzen.Matute (doma klasikoa, hipika), Axpe (tiro olinpikoa) eta Fernando Maríaca (halterofilia) espezialitateetan
ere presentzia olinpikoa izan zuten. Belan lehiatu zen Asier Fernández de Bobadilla bizkaitarra (seigarren geratu zen Lechner klasean); saskibaloian, Josetxu Biriukov Aguirregaviria jatorri errusiarreko eta ama euskalduneko jokalaria; boxeoan, Oscar Vega eta Sergio Rey; taekwondon, Juan Solís (zilarrezko domina erdi pisuan); futbolean, Luis Villasak
Aipamen berezia merezi dute emakumezkoen belar-hockeyko neskek: Silvia Manrique, Teresa Motos, Maider Tellería eta Nagore Gaballanes, Realaren jokalariak, hautapenaren oinarria eta urrezko domina harrigarriak. Horiek izan ziren Euskadiko laurak, belar-hockeyko talde espainiarraren urrea lortzen lagundu zuten 16 pertsonetatik podiumera igo zirenen artean.
Eskubaloiko kirolak, txirrindularitza, arraunketa eta piraguismoa hainbat ordezkarirekin izan ziren. Eskubaloian, Mateo Garralda, Aitor Etxaburu, Iñaki Urdangarin, Jasone Díaz de Guereñu, Karmele Makazaga eta Amaia Ugartemendia. Txirrindularitzan Ainhoa Artolazabal, Álvaro González de Galdeano eta David egon ziren. García; arraunean, Melquíades Verdes, Josu Andueza, Juan María Altuna, Garikoitz Azkue, Xabier Cano eta Ibon Urbieta eta piraguismoan, María Eizmendi, Xabier Etxaniz eta Cristina Martínez.
Azkenik, bi kirol aipatu behar dira: beisbola eta pilota. Espainia ez da beisbolean nabarmentzen, baina herrialde antolatzaile gisa parte hartu ahal izan zuen espezialitate horretan, eta hautaketaren erdia euskaldunek osatzen zuten. Zehazki, bost bizkaitar eta sei nafar egon ziren.
Euskal pilota Joko Olinpikoetara itzuli da. 24 urte geroago.
Pilotak, euskaldunen kultura eta bizitzarekin hain lotuta dagoen kirolak, domina sorta bat ekarri zuen. Hogeita lau urte itxaron behar izan zen, 1968an Mexikon egon ondoren, erakusketa-kirol berri bat egiteko. Kirolari amateurrekin itzuli zen erakusketa-kirol modura, eta, jakina, Espainiako ordezkarien ia %100 euskaldunak ziren, lau bizkaitar, hamahiru nafar, bi arabar eta bost gipuzkoarrekin. Iparraldekoak kontuan hartu gabe, hala nola Philippe Irigoyen (banakako eskuko zilarra) edo Carlito Arenas (trinketeko pilotaria, larruzko pilotarekin egindako paletan), eta beste ordezkaritza batzuetakoak, hala nola Venezuelako pilotariak. Euskal pilotariek beren kategoria eta nagusitasuna erakutsi zuten gure pilotalekuetako ohiko espezialitateetan. Baina Bartzelonan pilotari amateurrik onenak egon ziren, profesionalak, pertsona handiak, kanpoan zeudenak izan baitziren. Zentzuzkoa izango zatekeen zesta-puntako profesional onenekin erakusketa bat ikustea, edo mundu guztiak Retegi ii.a, Galarza iii.a, Unanue, Iturzaeta, Arrizabalaga I.a, Torre, Múgika I.a, Elizalde ii.a eta abarren jokoaz gozatzea, baina ez zen posible izan.Ondoren, Euskadiko ordezkaritzak lortutako dominak
aipatuko ditugu: Josu Mugartegui "Atain", Juan Antonio Konpañon"Konpa", Celaya eta Oiangura saski puntan; Lujanbio, Balerdi eta Fernández, eskuz; Rubén Beloki eta Bazeta, Juan Insausti, bakarka. Era berean, Mendiluce, Altadil, Ubanell eta Egaña, larruzko paletan, eta Goñi, Larrañaga eta Txoperena, trinketeko bikoteen eskutik, zilarra lortzearekin distira egin zuten. Gomazko paletan, Irizar, Eginoa, Sagarzazu eta Pagoagak brontzea lehortu zuten.
Antton ANASAGASTI
ARANA, Jarduera Fisikoaren eta Kirolaren Zientzietan lizentziatua