Sailkatu gabe

ZUBEROA (PATRIMONIO MONUMENTAL)

Hilerriak.

Etxe zaharrek elizaren barruan zuten hilobia, eta han mantendu zuten Iraultza arte edo geroago ere. Bigarrenez eraikitako etxe berrien jabeek, barruan lekurik ez zutenez, kanpoan lurperatu zituzten hildakoak, hilerriei hasiera emanez. Hauek elizaren inguruan kokatzen dira, eta parrokianoek, mezaren ondoren, euren hildakoen hilobia bisitatu ohi dute. Mendeetan zehar, disko-formako hilarriak izan dira Ipar Euskal Herriko hilarri bakarrak. Zuberoako herri bakoitzak kopuru jakin bat du, baita, Colasen arabera (1923), beste probintzietan baino gutxiago badira ere. Colasek erreproduzitzen dituen interesgarrienetako bat Altzai herrian dago, oso zaharra, eta bertan balezta bat ageri da. Beste askotan eta hainbat hilerritan, agian kanpandorre-kalbarioen eraikitzaileak inspiratu ahal izan zituzten hiru gurutzeak aurkitzen ditugu. Hunkigarriena, zalantzarik gabe, Ezpeldoikoa da, Etxebarrekoa, XV. mendean Bereterretxeren hilketa oroitarazten duena eta ziurrenik garai honetakoa dena (ikus beherago, "Historia. Behe Erdi Aroa ").