Estatuaren interbentzionismoa eta autarkia. Gerra zibila amaitu ondoren hasten den aldia erregimenaren izaera nazionalistak markatuko du, bi koordenatuk definituta: autarkia eta estatuaren interbentzionismoa bizitza ekonomikoan. Autarkiaren helburua beharrezko ondasunen "autohornikuntza" ahalbidetuko zuten jarduerak garatzea izan zen, kanpoko mendekotasuna ahal den neurrian minimizatuz, inportazioak ordezteko politika batekin. Estatuaren interbentzionismoa, 1936-39 aldian gerra-ekonomiak behartua, 1951ra arte luzatu zen, non aldaketaren bat hauteman baitzen, eta 1959ra arte, orduan hasi baitzen politika liberalizatzailea. Horren ondorioz, sistema protekzionista bat onartu zen, zuzeneko babes-neurriak muturreraino eramanen zituena, inportazioko kontingenteak ezarriz eta diru-trukea manipulatuz. Inportazioak ordezkatzeko ahaleginean produkzioa sustatzeko eta laguntzeko neurriak zabaldu ziren, prezioak, merkatuak eta lehengaien hornidura arautzeko kreditu-neurrien bidez. Garai horretan, jarduera ekonomikoaren erakunde kontu-hartzaile batzuk sortu ziren, hala nola Produkzioa Arautzeko Batzordeak, Hornidura eta Garraioko Komisaldegi Nagusiak, Prezioen Batzorde Nagusia eta Tasen Fiskaltza. 1941ean Industria Institutu Nazionala (INI) sortu zen, industrializazio-prozesuan zuzenean esku hartzeko, helburu autarkikoekin eta industria militarra sustatzeko helburuarekin. "Industria Nazionala Babesteko eta Sustatzeko Legea" argitaratu da. Horren bidez, Ministerioari aukera ematen zaio interes nazionaleko zenbait enpresa deklaratzeko eta, beraz, salbuespenak eta hobariak izateko. Nahiz eta frankismoaren planteamendu autarkikoak ez ziren esparru egokia izan Euskal Herriko industrializazio-prozesuak aurrera egiteko, Euskal Autonomia Erkidegoak, hala ere, aurreko etapetan lortutako egoera pribilegiatua berreskuratu eta mantendu ahal izan zuen, egiturazko kaskarkotasun- eta ahultasun-esparru baten barruan, protekzionismoaren eta muga-zergen babesean sortu ziren enpresa berri asko tamaina eta ekoizpen-bolumen desegokikoak izan baitziren, jarraitutasun-bermerik gabe. Bizkaiko siderurgia atzerapauso-fasean sartu zen gerra zibilean, baina erritmo oso ahulean hazi zen, indarrean zegoen politika autarkikoaren ondorioz ikatza eta txatarra hornitzeko zailtasunak zirela eta. Hala, probintziako ekonomia guztia berpiztu zen, adar hori baitzen Bizkaiko ekoizpenaren ardatza. Garai hartako enpresa garrantzitsuenak hauek ziren: Bizkaiko Labe Garaiak, Echeverría, S. A. eta La Basconia. Gipuzkoan, sektore siderurgikoaren ahultasunaren aurrean, gaur egungoa sortu eta berritzen da, labe elektrikoa erabiliz eta erlatiboen eta altzairu berezien fabrikak irekiz. Espezializaziora, kalitatera eta lehiakortasunera bideratuta dago, Espainian beste zona siderurgiko garrantzitsu batzuk garatzen ari baitziren. Garai hartakoak dira Gipuzkoako burdingintza nagusiak sortu edo berregituratzea eta Araban instalazio berriak eraikitzea. 1939an "Aceros y Forjas de Azcoitia" jarri zen martxan, 1940an "Aceros de Llodio" inauguratu zen, eta 1944an "Esteban Orbegozo" sortu zen, Lezon eta Zumarragan bi establezimendu zituela. 1952an, "Victorio Luzuriaga" biregituratu zen, Pasaia, Errenteria eta Usurbilgo lantegiekin. 1953an "Aceros y Fundiciones del Norte Pedro Orbegozo" enpresa eraiki zen Hernanin, eta 1956an Olaberriako "José M. Aristrain" lantegia sortu zen. Ontzigintzak atzerapen handia du, materiala hornitzeko zailtasuna dela eta. Kimika hedapen handi baten protagonista da, eta ia erabat beste probintzia batzuetan lortzen diren oinarrizko produktuak eraldatzen dituen industria da, jatorri naturaleko lehengaiak oso urriak baitira. 1940an, Gobernuak interes nazionaleko industria izendatu zituen produktu nitrogenatuen fabrikazio sintetikora bideratutakoak, eta 1941ean Sefanitro sortu zen, Labe Garaietako gasak ongarri nitrogenatuak ekoizteko erabiliko zituena. Garai horretan sortu zen Unquinasa, S. A., sintesi organikoko produkzioekin. 1940an "Sociedad General Química" sortu zen. Enpresa horiekin batera, sektorea dibertsifikatuko duten espezializazio berriak sortuko dira, eta itsasadarra penintsulako gune kimiko handienetako bat bilakatuko dute. Gipuzkoan enpresa kimiko arinagoak sortuko dira hiriburuaren inguruan. Paper-industriari nabarmen eragin zion inportazioen etenaldiak. Autarkiaren garaian, ekoizpena bere ahalmenaren oso azpitik egon zen, ezin baitzuen ore eskandinaviarrik izan. Ehungintzak ere geldialdi eta atonia bera izan zuen. Berrogeita hamarreko hamarkadako ekarpen nagusia izan zen makina-erremintaren produkzioan diharduten enpresak agertu zirela Gipuzkoako metalurgietan, Espainiako isolazionismoarekin etendako inportazioen ordez. Une horretatik aurrera, jarduera hori Gipuzkoako industriaren jarduera nagusietako bat eta esportazioen oinarria izango da. Gerra Zibilaren amaieran, fabriken egoera negargarria zen makinen erabilera intentsibo eta gehiegizkoagatik, gutxieneko mantentze-arauak bete gabe, lanetik atera eta eskarmenturik gabeko eskulana erabiliz, eta bonbardaketen suntsiketarekin batera. Baina makina-erremintaren hornikuntza-mailak lortzen saiatzeko politika isolazionistak, eta II. Mundu Gerraren ondorioz inportatzeko zailtasunak, enpresa fabrikatzaileek aurreko jardueretara itzultzea ahalbidetu zuen, produktu hori ekoiztera bideratutako orientazio berriak eskainiz, eta, gainera, bulego-materiala, bizikletak eta automobiletarako osagarriak, Espainiako lehen automobil-enpresak eraikita. Horiek Gipuzkoako eraldaketa-industriara joko lukete, pieza eta elementu osagarriez hornitzeko, eta, hartara, ekoizpen-instalazio berriak sortuko lirateke. Armen eta etxetresna elektrikoen fabrikazioak ere ohiz kanpoko garapena izan zuen, eraldatutako produktu metalikoen eskariaren hazkunde ikusgarriaren arabera.