Kontzeptua

Gatzaren matxinada

Lehen gorabehera garrantzitsua Bilbon jazo zen urrian. Orduan, Juan Calderon de la Barca Korregidore berriak hainbat errege-agindu eta ordenantza argitararazi zituen, gatzaren salneurria merkatzeko asmoa zutenak. Iragarkiak zergaren berrezarpena zekarren berekin, diputazioa aintzat hartu gabe.

Leherketa herrikoia indartsua eta bortitza izan zen. Lehenik eta behin, Bilboko plaza nagusian errege-aginduak erre zituen jendetzak, diputazioaren saioak egiten ziren eraikinaren parean. Jarraian, matxinatuek (gehienbat behe-klaseko jendea) gatzaren gordailuei eraso zieten eta hiru egun baino gehiagoan errege-elementuak harrapatzeko ekimena garatu zen. Horren ondorioz, elementu horiek etxebizitza partikularretan eta leku sakratuetan gorde zituzten. Hildako bat baino ez zen izan (Domingo de Castañeda, Korregidorearen Audientziako prokuradorea), baina asko izan ziren goitik behera garbitu edota erretako etxeak.