Kontzeptua

Gatzaren matxinada

Hainbat bidegabekeriek (Batzarrak bertan behera uztea, euskal hiztunak gutxiestea, eta abar.) indar handia hartu zuten gizarte-zantzu nabariak zituen matxinada horretan. Matxinadaren muinean zentroa / periferia tentsioaren gainetik azaleratu zen barne gatazka ageri zen: alde batetik, erdi eta behe klasea zeuden eta, beste aldetik, goi mailako klasea. Horien arteko haustura gero eta handiagoa zen eta 1632ko urrian are haustura handiagoa nabari zen aipatu klaseen artean. Halaxe da, erdi klaseak (merkatariak) eta klase herrikoiak zerga berrien zama baitaratu behar izan zuten, batez ere, Jaurerriko gobernuak (gero eta aristokratikoagoa) koroari dohaintza modura hiru galeoi ematea adostu zuenean. Zerga horiek, nagusiki, klase herrikoiak baitaratu behar izan zituen. Zerga horien ondorioz, aipatu klasea kaltetu eta tokiko oligarkien aurkako sumindura piztu zen, izan ere, klase herrikoiak gobernuarekin etekin pertsonalen peskizan (garrantzia, kontratuak, Santiago abitua, eta abar.) kolaboratu izana leporatu zien oligarkiei.