Zerbitzuak

GASTEIZKO AURREZKI KUTXA (1895-1990)

Gizarte Ekintzak: 1940-1990.

Gizarte-lanak eraldatu egin ziren denboraren joanaren arabera, eta ongintzako obrek protagonismoa galdu zuten. 1944an, Piedad mendiko enkanteen lokal zaharra Erakusketa eta Hitzaldi Areto bihurtu zen. Urte horietan guztietan iraungo zuten jarduera horiek. 1949an, Kutxak A.E.J. 62 Radio Vitoria irratia erosi zuen, eta urte batzuk geroago Eusko Jaurlaritzari saldu zitzaion. 1955ean, bere gizarte-lan garrantzitsu eta enblematikoenetako bat sortu zen: Antso Jakituna Erakundea, euskal gaiei buruzko ikerkuntzarako ikastegi eta liburutegi gisa, 1957an agertu zen lehen Buletina, eta 1989an Fundazio bihurtu zen. Beste kultura-lan interesgarri bat Arabako zenbait eraikin enblematiko zaharberritzea izan zen (Portalón, Casa del Cordón, Casa Armera de los Guevara-Gobeo, Escoriaza Jauregia, Esquibel...). Irakaskuntzari dagokionez, nabarmentzekoak dira Elizbarrutiko Lanbide Eskolen (Arbadeko Nekazaritza Eskola), A.C.ko Ikastunen Eskolaren eta Gizarte Laguntzaileen Eskolaren babesa, 1964tik aurrera gizarte-ekintza. Kirola babestea, 1959an igerileku bat eta gimnasio bat irekiz beste kultura-aldaera bat izan zen. Laguntzari dagokionez, honako hauek nabarmentzen dira: Langile Ezkongabeen Egoitza; Gamarrako Ama Birjina ongintzazko elkartea; 1967tik aurrera irekitzen hasi ziren erretirodunen elkarteak (Landázuri, Agurain...); hipoakustikoen zentroak; Antidiabetikoaren kontsultategia; Gamarrako parkea, etab.

1970eko hamarkadan, gizarte-ekintzarako diruaren zatirik handiena hezkuntza-arlora bideratu zen, 111 milioi inguru 1978an (Elizbarrutiko Lanbide Eskoletarako, Arabako Unibertsitate Eskolarako, Gizarte Laguntzaileen Eskolarako, U.N.E.D., eskolaurreko bat eraikitzea...), eta kultura-arlora (Antso Jakituna erakundea, liburutegiak, bekak, enpresa-ikastaroa.). Gainera, diru horren zati bat erretiratuen elkarteak, gazteen egoitzak, emakumeak sustatzeko ikastaroak, herri kulturari eta kirolari laguntzeko erabili zuen.

1987an, 150 milioi pezeta inguru eman zituen horretarako, eta lehen sakabanatuta zegoena (kulturala, irakaskuntzakoa eta laguntzakoa) jarduera-eremu espezifikoetan banatu zuen. Bere helburuen lehen planora kultura-jarduerak pasatuz, eta Antso Jakituna Instituzioa bere alderdirik onena izanik, erakusketa, hitzaldi, kontzertu, lehiaketa eta lehiaketa anitzak ahaztu gabe.