Azpiegiturazko ikerlanak burutu behar dira, oraindik gure iraganaz ezagutza urria dugulako Euskal Herriko ikuspegia garatuz. Euskal Herria, edozein herri bezala, anitza eta moeta askotakoa dugu eta kostaldeko herrialdeen edo barrualdekoen dinamika eta denborak ez dira berdintsuak. Historiak erakusten diguna zera da, denbora kronologikoez gain, beste denbora eta erritmoak bereiztera, arkaikoa, mitikoa, betidanikoa duguna eta erabat errotua gizarteko hainbat arlotan. Horregatik, herri ikuspegia esaten dugunean, gizartean islatzen zaiguna, abiapuntutzat hartu behar dugu, herri eta gizartea multzo berekoak baitira.
Oraindik historialariok literatura ederraren kreazio indibidualetik hurbilago gaudela dirudi, zientzietako talde praktikatik baino. Premiazkoa da euskarazko historiografia gehiago lantzea ez baita berdin euskaraz edo gaztelaniaz edo ingelesez idatzi.