Olerkariak

Otero Muñoz, Blas de

1941an lanpostua lortu zuen Blas de Oterok Forjas de Amorebieta enpresan, aholkulari gisa. Une garrantzitsua izan zen Oterorentzat ez ezik, baita bere familiarentzat ere; izan ere, gerraosteko giroa iluna zen eta ez zen batere erraza aurrera egitea. Sasoi hartan amaitu zuen Canto espiritual liburua, eta Cuatro poemas obratxoa argitaratu zuen Iruñean, betiere aldizkari eta egunkarietan idazteari utzi gabe. Ordurako Euskal Herriko eta Espainiako kritikak gustuko zuen bilbotarraren jardun poetikoa, eta horrek bultzada besterik ez zion eman idazten jarraitzeko.

1942an "Aleak" San Juan de la Cruz-en 400. urteurrena ospatzeko ekitaldia egin zuen, eta Oterok antolakuntza-lanetan esku hartu zuen. Urte hartan bertan, Donostian egin zuen bere poemen irakurketa bat, eta aurretik amaitutako Cántico espiritual lana argitaratu zen. Oso harrera ona izan zuen irakurleen nahiz kritikarien aldetik. Alabaina, handik gutxira, Franco-ren diktadurak ezarritako zentsura zuzenean ezagutu ahal izan zuen: Albor poesia-kaieren 14. alean sartutako Oteroren "Liras a la música" lana ez omen zitzaien gustatu zentsoreei, eta El pensamiento navarro-ko erredaktoreak testu hura ordezkatzeko eskatu zion. Bilbotar poetak men egin zion zentsurari.

1942 eta 1943 artean Hierro aldizkariko pintura-kritikari gisa egin zioten lekua, eta 1943an Forjas de Amorebieta lantegiko postua utzi zuen. Blas de Oteroren asmoa Antonio Machadoren bideari jarraitzea izan zen; hots, literaturako katedradun bihurtzea eta bere lanak idazteko behar besteko denbora edukitzea. Horretarako utzi zuen, hain zuzen ere, aholkulari-lanpostua, baina arin damutu zitzaion, baita sakon damutu ere. Bere helburua eskuratzeko, 1943/1944 ikasturtean Madrilen izena eman zuen Filosofia eta Letrak ikasketetan, eta handik gutxira Espainiako bi idazle handi ezagutu zituen: Vicente Aleixandre eta Dámaso Alonso. Garai hartantxe Poesías de Burgos kaleratu zuen Oterok Escorial aldizkarian.

1945az geroko urteak aski garrantzitsuak izan ziren bilbotar poetarentzat. Aste Santuan Bilbora itzuli zen, eta arreba nagusia oso gaixorik zegoela ikusi zuen. Garai hartan bertan krisi sakona jasan zuen Oterok, eta Usurbilgo erietxean zenbait aste egin zituen depresioa zela eta. Nolabait esatearren, urte 1945etik 1950era krisia nagusi izan zen poetaren bizimoduko alderdi garrantzitsuenetan: fede-krisia eta literaturari lotutako krisia (argitaratu gabe zeuzkan testu gehienak erre zituen) jasan zituen, besteak beste. Orduko hondo-jotzea, baina, oinarri sendoa izan zen hurrengo urteetarako bizimodurako eta literatur ekoizpenerako. Izaera-, pentsamolde- eta ikuspegi-aldaketa islatzen dute jada Ángel tiernamente humano (1950) eta Redoble de conciencia (1951) lanek, erlijio-bideak utzi eta existentzialismora lerratzen direnak. Redoble de conciencia lanagatik Boscán Saria eman zioten. Ordurako, esan den bezala, bere poetika aldaturik zegoen, fedeari jarraiki mantendutako sinestea eta baieztapena baino, zalantza existentzialista nagusitu zen Oteroren baitan. Esan daiteke aro berri hori zabaltzearekin batera amaitu zela bilbotarraren krisi sakona, eta, oro har, kalterako baino, aurrera (beste era batean) egiteko baliagarri izan zuela. Krisiak, gainera, ez zuen ekarri Oterorekiko estimua murriztea, eta 50eko hamarkadaren hasieran jada argitaratu ziren bilbotarraren lan poetikoari buruzko lehenengo ikerketa-artikuluak, monografiak eta saiakerak. Beste alde batetik, garaiko poesia-sari garrantzitsuenak eskuratzen hasi zen, bata bestearen atzetik.