Sailkatu gabe

GEOGRAFIA (EUSKAL LURRA)

Mendate menditsuak. Balmasedatik (Bizkaia) Izabaraino (Nafarroa) doan ibilbide osoa, Euskal Pirinioen muturrak, menditik irten gabe egin daiteke; hots, Atlantikoko eta Mediterraneoko uren banalerrotik irten gabe. Bestalde, erraz igarotzeko moduko lerroa da, sarbide errazeko eta altitude ertaineko portu eta portuek zeharkatzen baitute, eta Gasteiz, Iruñea, Bilbo, Donostia, Donibane Garazi eta Maulekin lotzen ditu. Uren banalerroa igarotzeko, Barrerillako mendatea edo Huntzeko gaina (660 m) eta Altubekoa (599 m) aurkituko ditugu, Urduñako haitzaren eta Gorbeiako tontorraren artean; eta Gasteiz eta Bilbo Nerbioi ibaiaren arrotik lotzen ditu. Ondoren, Barazarreko portuak daude (637 m.). Urkiola (688 m), Arlaban (617 m), Otsaurte (607 m), Etxagarate (751 m) eta Lizarrusti (615 m) Gipuzkoatik kanpoko barnealderantz. Hemen gaude herriaren erdigunean, Aralarren. Azpirozko portuak (617 m.) Baskonia nafarra eta Bizkaiko golkoko kostaldea oso erraz lotzen ditu. Ekialderantz jarraitzen dute, Huizi (700 m), Belate (868 m), Ibañeta edo Orreaga (1.094 m), Bentartea (1.222 m), Arnustegi (1.226 m), Iturzaeta (1.550 m), Betzuloa (1.590 m), Belai (1.727 m), Urdaipe (1.409 m), Eraize (1.608 m), Arrasargia (609 m), Insola (2.154 m) eta Lhurs eta Eskestekoak 2.000 metrotik gora. Pirinioaurrean eta Pirinioaren azpian ere pasabide errazak daude, baina Lizarragan, esaterako, elurrak ixten du neguan bidea.