Buenos Airesen sortu zen, 1943ko uztailaren 20an, Enrike Gandia historialari euskal-argentinarraren etxean. Honako doktore hauek sinatu zuten akta: Enrike Gandia, Justo Garate, Andres M.ª Irujo, Elpidio R. Lasarte, Gabino Garriga apaiza, Ataungo Bonifazio eta Miguel Altzo Aitak, kaputxinoak, Aita Francisco Madina, Laterango kalonjea, Isaac Lopez Mendizabal, Felix Loizaga, Leo Goti, Pedro Basaldua, Carlos Kukullo ingeniaria, Eulogio Aianz eta Ildefonso Gurrutxaga doktoreak. Gero Viedmako monsinore-apezpikuaren sinadurak gehitu ziren. Nicolas Esandi, Santiago Cunchillos doktorea, Pedro Etxeberria, Romulo Zabala doktorea, Francisco Basterretxea, Vicente Amezaga eta Juan Leon Kruzalegi. Estatutuen arabera, Institutuak biziarteko berrogei kide numerario izan behar zituen, hitza eta botoa zutenak. Behar bezalako aurkezpenak egin ziren, eta hurrenez hurren aukeratu ziren, botoen gehiengoz, honako hauek: Juan Jose Guarezti doktorea, semea; Juan Jose Esperne ingeniaria, Iparraldeko Euskal Etxeko lehendakaria; Jose Urbano de Aguirre ingeniaria; Esteban Ochoa doktorea, Gure Echea Euskal Etxe Argentinarreko presidentea; Salvador Oria doktorea; Guillermo Legizamon eta Antonio Sagarna, kazetaria; Mitxel Iriart ingeniaria; Saturnino Zenborain ingeniaria; Adolfo Bioi doktorea; Diego Joakin Ibarbia ingeniaria; Martin Noel Iribas arkitektoa; Pedro Mendiondo ingeniaria; Jose M.ª Sarobe jenerala.Abuztuaren 25ean aukeratu zuten lehen zuzendaritza-batzordea. Lehendakaria Esandi Mons.; lehen lehendakariordea, Elpidio R. Lasarte; bigarren lehendakariordea, Justo Garate eta Andres M.ª Irujo, akten idazkaria. Idazkari nagusi, diruzain eta diruzain-orde karguetarako Santiago Cunchillos, Carlos Kukullo eta Juan Leon Kruzalegi jaunak hautatu zituzten. Bere lehen presidentea, Esandi Mons., bost urteko lehendakaritzaren ondoren, 1948ko abuztuan hil zen. Jose Joakin Esandi Morearen semea zen, Jaurrietakoa (Nafarroa), eta Maria Dolores Nikolao Arriagarena, Izabakoa, baita Nafarroakoa ere. Institutuak zeregin zabala zuen: Euskal Herriaren iragana eta oraina sakonki ikertzea eta ikerketa horien emaitzak zabaltzea. Euskaldunen eta euskal-argentinarren arteko elkarketa honek fruitu ezin hobeak eman zituen eta ematen jarraitzen du. 1950ean Boletín Amercano del Instituto de Estudios Vascos-en lehen alea agertu zen, gaur egun arte etengabe egiten ari den aparteko lana.