Txistu arrunt tradizionalak bi zortzidun ditu. Txirulak txistu arruntaren muga berberak ditu, baina haren nota zorrotzek sakonago jotzen dute. Bere esparru ona eskala batekoa eta laugarrena da. Gainerakoak lausoak dira. Silboteak bosgarren behea jotzen du: bere zatirik erabilgarriena, soinu hobea duelako, eskala bat da gutxi gorabehera. Hala ere, bi eskala oso hartzen ditu: gehi bosgarren bat, baxuagoa, eguzkitan, musika-tresna ona denean atseginez entzuten dena. Nota altuak ematea zaila da. Ez dezagun ahaztu silbotea bi piezatan desmunta daitekeela. Musika-tresna honetarako musika bandarekin, orkestrarekin eta abarrekin konbinatuta idazteko, berez naturaltzat hartzea da irtenbidea, ez si bemoltzat. Beraz, txistua do idatzita, silboteak eguzkitan egon behar du; hau da, bi instrumentu horietatik hurbilen dauden tonuak orkestrarekin doazenean, etab., si eta fa sostenitua dira. Beste instrumentu-talde batekin bat egitea ez da inoiz perfektua, musika-tresna herrikoi horietan barneko beten joera desberdina baita bakoitzean: hala, denek tratamendu bera jasotzen duten arren, desberdinak dira. Eraikitzaileek, gainera, desberdintasun horiek zuraren zati porotsuei egozten dizkiete. Soinua airearen eta ahotik irteten denean duen norabidearen araberakoa da, mihia moztu edo geldiarazi dezan. Soinua zabalagoa edo txikiagoa da, airea igarotzen den hodiaren neurrien arabera. 43 cm-ko txistua. sonoritate gozoa du, atsegina. Behealdea iluna da, batez ere haize zabalean jotzen denean. Azken notak txistu pixka bat dira. Erregistro onena zentrala da. Txirulak soinu txikiagoa du bolumenean, baina eragin handiagoa du zortzidun altuan duen tesituragatik. Silbotearen sonoritatea opakoa da, baina atsegina, eta herriko orkestra-multzoan duen eginkizuna baxukoa da, eta horrek, normalean, bigarren mailako postua hartzen du interes musikal gisa. Txistuak bibratoa eta trinoa onartzen ditu. Ikusi dugu dardara egiten behatza notak ematen duen zuloaren gainean azkar mugituz, baina itxi gabe. Hirukoa jotzeko, jotzen duen zuloa baino beherago itxi behar da berehala. Txistuaren hotsak, gozoa eta ez urratua bada ere, uste baino entzumen eremu handiagoa du. Hala, Iztuetak esan digu bere herriko artzain zahar bati entzun diodala Zaldibiako mendi garai batean (Iztuetako jatorrizko herrian) oso gustuko zituela txantxakak, danborrariak Ordiziako plazan eginak, handik bi ordura. Iztuetak berak, Lazkaora joanda, Alditxueta izeneko muino batetik danbolinak Orendain herrian egiten zituen zalapartak entzun zituen: bi herrien artean ordu eta erdiko bidea dago. Leku itxietan txistu saioak ugaritzeak tradiziozkoak baino soinu gozoagoak egitera bultzatu ditu artisauak.