Monarkia eta noblezia

Petri Santxez I.a

Petri I.ak adiskidetasun-jarrera hartu zuen Cid-ekiko eta leialtasun-jarrera Alfontso VI.arekiko, musulmanekin eta almorabideekin hitzarmenak izan arren.

1096. urtean, biak monarkaren laguntza eske joan ziren. Petri I.a hiriko bizimodua berrezartzen lanpetuta zegoen Cid-en premiazko laguntza-eskaera heldu zitzaionean; izan ere, Cid-ek Valentzia inguratuta zuen. Valentziaren konkista eginkizun ausarta zen eta erregeak begiz jotako eta bere lurretatik desterratutako partikular batek hartu zuen bere gain. Une desegokia izanik ere, eta Aragoiko eta Iruñeko nobleek erreparoak zituzten arren, erregeak ez zion uko egin nahi izan konpromisoari.

Hilabete beranduago, 1097ko urtarrilean, Aragoiko eta Iruñeko indarrek, erregeak eta haren anaia Alfontsok zuzenduta, Valentzia hegoaldeko Cadiella haitzeko mugako posizioari laguntza eman zioten eta almorabideen aurka borrokatu ziren Bairengo batailan. Almorabideak, Yusuf emirraren iloba Muhammad-ek zuzenduta, itsaso gainean kokatutako Bairengo gazteluan kokatu ziren, kristauei Valentziara itzultzeko bidea moztuz. Kasu hartan, gotorlekua hainbat ontzik itsasotik defendatzen zuten eta Muhammaden tropa musulmanek goialdetik. Tropak itsasoraino hedatzen zen Monduber mendiaren oinean kanpatuta zeuden. Bairengo batailan almorabideak garaituak izan ziren eta Cidek Aragoiko eta Iruñeko laguntzaren ordainetan Petri I.ari lagundu zion matxinatutako Montorneseko gaztelua menderatzen.

Hilabete beranduago, Petri I.a Alfontso VI.ari laguntzera joan zen, Gaztelako erregeak bere aurka esku hartu arren, Zaragozako eta Huescako errege musulmanei lagunduz. Alfontso VI.a Consuegran garaitua izan zen eta Toledo mehatxatuta ikusten zuen. Petri I.ari lagundu zioten espedizio horretan Nafarroako Antso Santxez kondeak, Huarte, Echauri, Salazar, Funes eta Arguedas, Ruesta eta Uncastillo jauntxoek eta Aragoiko hainbat jauntxok. Anaiak, Nafarroako Ramiro infanteak, ez zion lagundu; izan ere, garai hartan, 1096 eta 1099 artean hain zuzen, Lurralde Santurako gurutzada zuzendu zuen, nafarrek, gaskoiek eta akitaniarrek osatutako armadaren buru izanik. Azkenik, Petri I.aren esku-hartze armatua ez zen gertatu, almorabideek Toledorekin zituzten asmoak albo batera utzi zituztelako eta Levante aldera joan zirelako. Petri I.a erreinura itzuli zen tropekin.