Kontzeptua

Ikus-entzunezkoen alfabetizazioa

Ikus-entzunezkoetan garatu beharreko gaitasuna neurtzeko, honetara definitu ohi diren honako lerro eta ardatz nagusi hauek erabiltzen ditu Akademiak:

Lengoaia. Mundu garatuan bizi den herritarrak ikus-entzunezko lengoaiaren osagaiak identifikatzeko gaitasuna garatu behar du, bai eta tresna komunikatzaile berrien artean hedatzen diren era guztietako mezuen eta egitura narratiboen zentzua eta esangura analizatzekoa ere. Horretan, gai izan beharko luke herritarrak komunikazio-generoak desberdintzeko, marra argiz banatuz fikzioa eta errealitatea.

Teknologia. Alegia, ikus-entzunezko komunikazioa bideragarria egiten duten tresna teknikoen funtzionamendua ezagutu behar du herritar alfabetatuak. Tresna horiek mezua nola baldintzatzen duten ulertzeko gaitasuna behar du. Berebat, tresna horietako errazenak bere kabuz erabiltzeko gaitasuna ere.

Produkzioa. Ezagutu beharrezkoa da ikus-entzunezkoaren ekoizpenean parte hartzen duten profesionalen eginkizuna zein den, bai eta ikus-entzunezko diskurtsoa eraikitzeko beharrezkoak diren oinarrizko urratsak ere, ikus-entzunezkoetan gaitasun egokia izateko. Gizaki modernoak jakin beharko luke ikus-entzunezko espazio modernoetan bere eduki sinboliko propioak ekoizten eta hedatzen.

Jasoketa-maila eta jasoketa-kontzientzia. Interaktibitatea ahalbidetzen duten teknologiei esker batez ere, gizaki alfabetatuak gaitasun nahikoa izan beharko luke bere burua ezagutzeko entzule aktibo moduan. Gaitasuna izan beharko luke ikus-entzunezkoen mezuetako osagai emotiboak eta arrazionalak desberdintzeko eta baloratzeko.

Ideologia eta balioak. Ikus-entzunezko komunikazioaren aurrean, gizaki modernoak garatu behar du bere irakurketa-gaitasun kritikoa. Antzemateko kontsumitzen duen horretan igorleak utzi duen munduaren ulerkera ideologiko, etiko eta estetiko berezituak. Gizaki modernoak jakin behar du eduki sinbolikoen transmisioak berekin dakartzala komunikazioaren paradigmatik kanpoko interesik: ekonomikoak, politikoak, kulturalak eta sozialak.

Dimentsio estetikoa. Esan nahi baita ezen herritar modernoak gaitasun propioa garatu behar duela eduki sinbolikoak interpretatzeko baita alderdi estetikotik ere. Ikus-entzunezkoetan alfabetatutako gizakiak jakin behar du antzematen eduki sinboliko horiek dakarten berrikuntza, dela formala, dela tematikoa. Ona litzateke, ikus-entzunezko mezuak bestelako agerpen mediatiko eta artistikoekin erlazionatzeko gaitasuna edukitzea ere.