Kontzeptua

Upeltegiak. Arkitektura

Erdi Aroan oinarrizko egoera hori ez zen gehiegi aldatu. Gizartearen bizimoduan ardoa oinarrizko elikagaia izanik honen ekoizpenak, biltegiratzeak eta salmentak eremu pribatuarekin bat egiten jarraitu zuten. Izatekotan, eliza eta bereziki monasterioen lana aipatu beharko litzateke, horietako askok ekoizpen horretan espezializatu baitziren. Bina lan horietarako berriro ere eraikin espezifikorik gauzatu. Aitzitik, monasterioetako eraikinetan ekimen horiek besterik gabe txertatu zituzten.

Orokorrean, Aro Modernoan egoera bere horretan mantendu bazen ere, zenbait lurraldetan eta etxetan, hainbat monasterioetan bezala, espezializazioaren aldeko jarrera nabarmendu egingo da. Horren ondorioz, zenbait landa eremutan ardoaren ekoizpena soilik jorratzen zuten landa etxeak aurkitzen hasiko gara. Etxe horietan printzipioz ez zen upeltegiei eskainitako tipologia arkitektoniko berezirik garatu. Era berean, argi ikusten zen ekoizpena areagotuz gero, espazio handien beharra ezinbestekoa zela. Gune zabalago horiek eta ardoaren prozesuan hasieran aipatutako baldintzak errespetatzea ezinbestekoa zen -aireztapena, hezetasuna eta argia, adibidez-, eta horretarako hainbat egokitzapen burutu ziren. Hala ere, benetako aldaketa eta tipologiaren sorrera Aro Garaikidearekin batera etorriko dira.