Egia dena SJAPL aterpe natural txiki batean eginiko talde-ehorzketa dela da eta kokatua dagoen testuinguruan ez da batere harritzekoa. Hauek dira lekua berezia egiten duten puntuak:
Datuak bi taldetan banatu daitezke; barnealdekoak eta kanpoaldekoak. Barnealdekoetan bereziak dira ehortzita dauden pertsona kopurua eta populazioaren osaketa, aukeratutako ehorzketa modua eta aterpearen kokapena, horniduren osaketa eta bere berdintasuna, giza-arrastoen antolaketa, datazio absolutuak eta batez ere gezi-puntaz eta beste indarkeria markekin zauritutakoen kopurua. Kanpoaldekoei dagokionez, testuinguru arkeologikoa, klima, kultura, demografia, ekonomia aldaketen egoera eta aldaketa sozialak aipatu behar dira, ehorzketak gertatu ziren garai horretan bertan eta toki horrek izan zezakeen ekonomi boterea: ura asko zuelako (urmaelak, errekak, errekatxoak eta Ebro ibaiaren hurbiltasuna), larreak, basoak, laborantzarako maila edafologiko altuak, ehiza, Mendilerroa... Garai honetan Neolito garaiko migrazio-mugimenduak nabari dira Penintsula guztian. Azkenik, interes handiko datu osagarritzat hartzen da gerra-eszenen irudikapen multzoak, Neolito garaiari egotziak, penintsulako Levanten zenbait aterpetan irudikatzen direnak. Alderdi guzti hauen balorazioek, 1987an emandako interpretazioa berretsi dute. Inguruko gorputz kopuru handia lurperatzeko beharraz sortutako ehorzketa baten aurrean gaude. Kasu gehienetan rigos mortis edo hil ondorengo 24 orduak igarota egin ahal izan zen hau. Zerk eragin zuen gertakari hau? Barnealdeko eta kanpoaldeko datuen arabera bi giza taldeen arteko liskar bortitz baten aukera dago.
San Juan ante Portam Latinam Guardiatik (Araba) 2,7 km-tara dagoen aterpe natural batean eginiko talde-ehorzketa bat da K.a. 3.365 eta 3.035 urteetan (kalibraturiko data) eta Ebro ibaiko erdi-arroko momentu kultural zehatz batean kokatua dagoena, azken Neolitoan. Ehorzketak momentu berean egin ziren edo hilobia denboraldi labur batean zehar erabili zen. Bi aukeretarako baliagarria da ehorzketen arrazoi bezala gertakari bortitz baten ideia hartzea.
Informazio gehiago hemen aurkitu daiteke:
"San Juan ante Portam Latinam". 1999 Erakusketa. Arabako Arkeologi Museoa.
AAM ezarritako aldi baterako erakusketaren katalogoa
Arabako Foru Aldundiaren Kultura Departamentuak argitaratua
Eskaerak: Arabako Arkeologi Museoa. Correría, 116. 01001 Vitoria-Gasteiz. Tlfnoa: 945 181 922 - Fax: 945 181 923
"San Juan ante Portam Latinam. Una sepultura colectiva en el Valle medio del Ebro".
Revista de arqueología. Año XX - 224. zkia. 14-25 orr.
SJAPL ikerketa proiektua lana koordinatzen Jose Ignacio Vegas Aramburuk egon da proiektuaren zuzendari bezala eta parte hartu dute ordenamendu alfabetikoan: Javier Ajamil, Jesus Altuna, Angel Armendariz, Concha de la Rua, Mikel Elorza, Francisco Etxeberria, Mari Sol Fernandez, Lourdes Herrasti, Maria Jose Iriarte, Koro Mariezkurrena, Luis Miguel Martinez Torres, Eduardo Peman, Quintas Fotografos, Ana Uriz eta Francisco Zumalabe.