Urte batzuk geroago Sarara joan zen bizitzera, eta hemen betiko ezarri zuen bere bizilekua (1882), lehenik "Bechi-enea" baserrian, gero "Crespotegia"n (Mendi-Bichta), osasun arazoak eta jendearen sinpatia eta inguruko kulturarengatik. Hemendik askotan bisitatzen zuen Hendaian bizi zen Antoine d'Abbadie laguna. Euskal kostaldera joaten zen bisitarietako batek, Gladstonek, teologiari buruz eztabaidatzen zuten biek, diru laguntza bat lortu zion hortik bizi ahal izateko. Hala ere, herri honi zion maitasuna ez zen eragozpena izan 1883an Garay de Monglave eta Louis Duhalde autoreen Altabizkar (1883) kantua apokrifoa agerian uzteko: aurkikuntza hau Historiako Errege Akademiaren Buletinean argitaratu zuen (III. Libk., VI. Koad.). Honi, "La Tradition du Pays Basque" -en argitaratutako (1879) Les pastorales basques argitalpenak jarraitu zion, 1900. urtean 1712ko Pierre d'Urteren Grammaire Cantabrique-Basque, ordurarte argitaratugabe egon zena eta 1901ean Les loisirs d'un étranger au Pays Basque. "The Academy", "Notes and Queeries", "The Spectator", "Boletín de la Institución Libre de Enseñanza", "The Fortnighly Review", "The Atheneum" bezalako aldizkari espezializatuetan hainbat artikulu idatzi zituen Foru (ikuspegi liberal batetik idatzia), partzuergo, agote, lotura egokien akordioak, kofradia, kobada, toponimia, eta abar-i buruzko gaietaz. 73 urte zituela hil zen 1907ko apirilaren 2an adopzioan hartu zio herrian. Donibanen lurperatua izan zen.