Olerkariak

Urkiaga Basaraz, Estepan

Diktadura erortzean, EAJrekiko bat egitea erabatekoa da eta ondorioz bere denbora guztia idazle eta hizlari aberkidearen zereginen artean banatu beharra du. AVASC-eko kide izanik 1932an irten egingo du. Apirilaren amaieran Madrilera Instrukzio Publikoko Ministroari eskola-elebitasuna ezartzeko eskaria egitera joango den batzordeko kidea da. Bere propaganda-jarduna Emakume Abertzale Batza eta ELA-STV-ren indartzera, berezitasunez, bideratuta egongo da. Abuztuan, Mungian, bere Gotzone antzerki-lana estreinatuko da. Beste lan bi gehiago, Asarre Aldija eta Epaita Euzkadi-n argitaratzen dira. Urte bereko abenduan, 24 urte zeuzkala, bere lehen olerki liburua, Bide barrijak , argitaratuko du, gaztelerazko itzulpena aurkako orrialdean duela.

Bai bere hizkuntza-jarrerak eta baita beste gai batzuekikoak ere ohikoak ziren giro jakin batzuetan topo egingo dute. Girootan sinbolisten irakurketa nabarmena da nahiz eta jesusen lagundiaren ikurrak, kasu honetan jantzia, bere sinesmen katoliko sendoarekiko inolako zalantzarik utzi ez. 1932-1933an bere kazetaritza ekoizpena sakabanatu egiten du eguneko gaiez gain kultura eta literatura eremukoak ere sartuz (Orixerekin eztabaidan) eta gazteleraz ere idazten du. Mitinetan eta antzerako ekitaldietan propaganda-politikorako bere jarduna areagotu besterik ez da egiten. 1932ko otsailaren 12an Gatikan omenaldi bat eskaintzen zaio. Ekainean Euzkadi-ko orrialdeetatik, argitaratua izan dadin asmoz, herri-bertsolaritza biltzea eskatzen du. Abenduan Euzkadi-n Maeterlinck-en Balbia-ren itzulpena argitaratzen du. Lehen Aberri Egunarekiko bere iruzkinetan, euskal herria basamortutik zehar doan judutarrarekin alderatzen du.

1933ko urtarrilaren eta otsailaren artean Euzkadi-n Manu Sota bere lagun eta aberkidearen bere Iru Gudari itzulpena agertzen da. Urrian, oraintsu eratu berria den Euzkel Idazle Batzarra-ko kide izendatzen dute. Irratsaioetan parte hartzen du. 1934a bere Alderdiaz Güeñes, Barakaldo, Sodupe, Basauri, La Arboleda eta Somorrostro-n ikastaroak ematen dituen urtea da. Urte horretan Mendigoizaleen Yagi-Yagi bitan banatzen da; Lauaxeta Gandhi-ren eraginaren itzalpean dago eta ortodoxiaren barruan jarraituz taldekide izateari uzten dio. Aipagarria da Euzko Ikasle Batzan berak egindako lana, "Ikasle Ingoskila" izenburupean egunkarian atal bat zabalduz.