Kontzeptua

Euskal literaturaren kritika gay eta lesbiarra

Ikerketa gay eta lesbiarrak postestrukturalismoaren eta ikasketa kulturalen testuinguruan sortu eta garatu ziren 1970eko hamarkadatik aurrera. Diziplina arteko ikasketa hauek askotariko diskurtsoen analisia izan dute xede (diskurtso politikoak, sozialak, literarioak...). Literatur kritika gay eta lesbiarraren asmoa izan da literaturaren historiek eta kanonak ezkutaturiko literatur testuak nahiz egileak bistaratzea, eta baita gay eta lesbianen irudikapen literarioak aztertzea ere teorizazio berrien argitan, tradizio literario bat eta identitate bat identifikatzeko xedez (Selden, Widdowson, Brooker 2001).

Euskal literatur kritikari dagokionez, bakanak dira teoria gay, lesbiko edo queer-aren ikuspegitik eginiko irakurketak. Joseba Gabilondok 1990eko hamarkadan argitaratutako hainbat artikuluk zabaldu zuten bide hau euskal literaturaren gaineko kritikan (2006an liburuan euskaraz jasoak). 2000tik aurrera testuinguru ez-akademikoan homosexualitatearen irudikapen literarioa hizpide hartu bada ere (mahai-inguru, hedabide, ikastaroetan) 2010ean argitaratutako Desira desordenatuak. Queer irakurketak (euskal) literaturaz saio kolektiboa da homosexualitatearen irudikapen literarioaz arduratzen den lehen kritika-lan monografikoa.