Kontzeptua

Lizartzako Ihauteriak

1993ko irailean, gero Otsolar dantza taldea sortuko zuen taldeak, Ihauteri dantzak dantzatu zituen herriko jaietan (irailak 8), Lizartzako Ihauteriak berriro berreskuratzeko irrikia sortuz. Beraz, Iñaki Zubeldiaren laguntzaz, aspaldiko ohituren berraztertze eta egungo egunetara birmoldatzeari ekin zioten. Berreskuratze osoa ez zen posible izan, iharduera soziala eta ekonomikoa ere desberdinak zirelako. Lehen 4-5egun jarraian izaten ziren, orain bi aste bukaera izaten dira: lehena girotze eta prestaketa egunak, eta bigarrena, Ihauteria bete betean ospatzekoa. Ohiturak eta ekitaldiak osorik mantendu nahi izan dira: txekor hiltzea, puska biltzea, dantzak aurkeztea, mozorro edo "txantxoen" parte hartzea puska biltzean, otorduak,... gainera kaleko jendeak mozorro eta gurdiekin parte hartzea erantsiz.

Jaiak arrakasta osoa izan zuen herrian. Herriko musikariek abesti eta doinu ugari sortzen joan dira, Kaxiano eta Manolo Ibarguren, Jesús Mari Esnaola, Euxebio Etxeberria, Iñaki Azpirotz...etb. CD bat ere argitaratu zen 2003an" Lizartzako Ihauteri doiñuak" izenarekin.

Garizuma aurreko 2. eta 3. astebukaeratan ospatzen dira ihauteriak, hau da, ohiturazko Ihauteri astebukaera baino aurreko astebukaeratan. Hirugarrena girotze eta prestaketarako da. Bigarren asteburuko larunbat goizeko 7etan hasten dira dantzari eta mozorroak musikariekin baserriz baserri puska biltzen. Eguerdirako kalera jaisten dira eta kaleko mozorro eta gurdiekin egun osorako festari ekiten zaio.

Igande goizean ohiturari jarraituz, txistulari, dantzari eta Ihauterietarako bereziki izendatutako udal ordezkariak elizarako bidea hartzen dute. Hamaiketakoaren ondoren kaleko puska biltzeari ekiten diote denek eta jarraian Ihauteri dantzak dantzatzen dituzte herriko plaza nagusian.

Txekorra jateko ohitura herri guztiari zabaltzen zaio eta 300-400 pertsona elkartzen ditu otorduak.

Amaiera, herritarrak bereizten dituen goitizena "ijitoa" erre eta Paseoa dantza dantzatuz ematen zaio.