Gobernu- eta legegintza-ekintzen programen ildo iraunkor horiek alde batera utzita, Hezkuntza Sailak ere hezkuntza-ekintzen bi eremu gauzatu ditu, sailburuek eta gobernu-taldeek gaur egun garrantzitsuak diren bi eremuren inguruan dituzten kezkak eta egonezinak azalduz: bere garaian "Hezkuntza Berezia" esaten zitzaionari arreta jartzea (termino hori eboluzionatuz joan da urteetan zehar) eta aldi berean "Hezkuntza Berriztatzeko Programak" izenekoari ere. Lehen eremuari (“Hezkuntza Berezia”) dagokionez, urte hauetan bilakaera bat ikus daiteke Eusko Jaurlaritzaren aurreko etapetatik, eta hirurogeita hamarreko hamarkadan abiatu zena, 1970etik 1980ra bitarteko berariazko ikastetxeak eratu zirenean, eta, ondoren, 1982tik 1988ra bitartean, Euskal Autonomia Erkidegorako Hezkuntza Bereziko hainbat Plan egin ziren; eta, azkenik, 1988tik aurrera, Jaurlaritzak berak "nukleo bakarreko eskola integratzailetik eskola inklusibora" deitu zuen etapan barna sartu zen. Bilakaera hori bat dator desgaitasuna duten pertsonei buruz nazioarteko legeriak azaldutako kezkekin. Horrela ikusten dugu nola gertatzen den bilakaera bat, baita kontzeptuetan ere; izan ere, lehenengo araudietan ikasle elbarriez hitz egiten bazen, gero hezkuntza-premia bereziak dituzten ikasleak aipatuko dira, eta, azkenik, eskola-integrazioa hautatuko da hezkuntza inklusiborako ezinbesteko urrats gisa.
Bigarren eremuari (“Berriztatzeko Programak”) dagokionez, Eusko Jaurlaritzak, Eskola Publikoaren barruan, sare pribatuan eta ikastoletan berrikuntza pedagogikoaren arloan egiten ari ziren ekarpen asko jasoz, hezkuntza berriztatzeko programak sustatu zituen. Aurreko prozesu horretan guztian, bi elementu nabarmendu behar dira, berrikuntza pedagogikoarekin duten loturagatik: alde batetik, ikastolek izandako eginkizuna eta horrek irakasleengan izan duen eragina, materialak prestatzen, euskararen irakaskuntzako berrikuntza metodologikoetan eta abarretan; eta, bestetik, irakasleen zati handi batek berrikuntza pedagogikoko mugimenduekin eta euskal eskola publikoaren defentsarekin izan duen lotura.
Programa horiek, oro har, esperimentalak izaten ziren, eta irakasleen prestakuntzara eta hezkuntza-erreformen ondoriozko berrikuntzak praktikan jartzera bideratuta zeuden. Pixkanaka, programa horiek instituzionalizatzen joango dira, hainbat organismo eta erakunde sortuz, eta horiek arduratuko dira hezkuntza-berrikuntzako politika hori sustatzeaz, koordinatzeaz eta ezartzeaz. Ildo horretan, bai Hezkuntza Sailaren barruan, bai lurralde historikoetan, Laguntza eta Baliabide Zentroak sortu ziren 1984an, Pedagogi Aholkutegiak (PAT) 1988an eta, azkenik, Berritzeguneak 2001ean.
Beste programa batzuk irakasleen prestakuntzara zuzenduta zeuden, hala nola IRAPREST, IRALE, GARATU eta abar, eta lehentasunezko ildo batzuk nabarmendu zituzten: eskola inklusibo baterantz zuzendutako lehentasunezko ildoak, dimentsio soziokulturalak, hizkuntza-normalizazioa eta eleaniztasuna, Zientzia, Teknologia eta Gizartea eta Ikastetxeen Kalitatea eta hobekuntza, kultura arteko hezkuntza programak, bizitzarako ezagutzak eta trebetasunak, bizikidetzarako hezkuntza eta bakerako hezkuntza, ingurune ahuleko ekitaterako hezkuntza eta Hezkuntza Premia Berezietan ikasteko oztopoak gainditzeko hezkuntza. Beraz, urte hauetan zehar, Eusko Jaurlaritzaren legegintza-jarduera hainbat eremutan barneratzen saiatu dela ikus daiteke, ikastetxeei ez ezik, irakasleen prestakuntzari eta hezkuntza-eremuan zein gizartean sortutako behar berrietara egokitutako curriculum bat sortzeari ere eragiten dietenak.