Kontzeptua

Ilarduia, Egino eta Andoineko Herri-Inauteriak

Ekitaldia Ilarduian hasten da bazkari batekin eta agintariak otordura gonbidatzen dira. Bazkaria amaitu ondoren, herriko txokora abiatzen dira porreroz mozorrotzeko. Handik irteten du segizioak.

Hauek dira taldekako mozorroak: "Gizenak", "Zamarrak", "Hautsariak", "Farfailetakoak" eta "Koloretakoak". Aurpegia katamalo, zapi, hezur edo pinturaz estaltzen dituzte eta, horrez gain, kaperak eramaten dizute identitatea haren azpian gordetzeko. Eskuan makilak, erratzak, sardeak, putxikak, zaldi-zurdak eta errautsez betetako baldeak eramaten dituzte. Era berean, instrumentuak izaten dira sekulako zalaparta sortuz: zintzarriak, kaskabiloak, matrakak eta txipli-txaplak. Hauek dira banakako mozorroak: Atsoa, Ezkongaiak, Apaiza eta Eliz Mutila, Porrero Nagusiak, Kinkila-saltzailea, Latorrigileak, Idiak eta "Gizon Odoltsua".

Adarraren soinuak adierazten du ibilbidearen hasiera. Ilarduiatik Eginora lasto gizona asto baten gainean eramaten dute; han elorri-triskaz betetako eta bi idik bultzatzen duten gurdi batean jartzen dute. Ibilbidean zehar, noizean behin, mozorrotuek astindu eta kolpatu egiten dute.

Porreroek herria zeharkatzen dute musikaren eta dantzaren erdian, etxe batzuetan eskean ibiliz eta beste batzuetan lapurretan arituz. Ibilbidean zehar haurrek erronka luzatzen diete mozorrotuei eta bigarrenak haiek harrapatzen saiatzen dira eskarmentu ederra eman asmoz. Segizioa isilean igarotzen da hilerrien ondotik, begirunea azalduz; txalaparta baino ez da entzuten, arbasoei omenaldia egiteko. Eginon, azken herrira abiatu aurretik, indarrak hartzeko txokolate- eta torrada-jana antolatzen dute.

Herrien arteko jurisdikzio-mugetan Porrero Nagusia aldatu egiten da, horretarako, lehenengoak bigarrenari makila luzatzen dio. Hiru herrietan bertako pertsona bat izaten da segizioaren buru.

Gauez, inauterietako taldea azken herrira heltzen da, Andoinera. Argi-zuziek argi arrastoa uzten dute igarobide osoan. Herrian zehar egiten den ibilbidean Gizon Odoltsua agertu ohi da.

Azken herri horretan lasto gizona kondenatu eta hil egiten dute. Gaizkiak uxatuta, porrero eta bisitariak dantzan aritzen dira sutzarraren inguruan, musikaren doinura. Festa amaitzeko herri-afaria egiten da, bertako zein kanpokoek herritarrek prestatutako gosegarria dastatu ondoren.