Eskultoreak

Mendizabal, Aitor

Eskultorea, margolaria eta marrazkilaria Caracasen (Venezuela) jaio zen 1949an.

Haurra zela, familiarekin batera Donostiara joan zen bizitzera. Erromako Arte Ederren Akademian eta Carraran ikasi zuen, eskultura sailean. Sortzaile figuratiboa eta abstraktua da, eta marmolean, brontzean, altzairuan eta arbelean islatzen da. Artista donostiar honen lana etengabeko bilakaeran dago.

Berak azaltzen zuen printzipio figuratibo batzuetatik abiatu zela, eta Irungo plazan jarrita dagoen Ateak eskultura multzoa jarri zuen adibide gisa.

"Giza gorputza asko interesatzen zitzaidan, bere zatiekin lan egiten zuen eta oso espresionista zen, Carrarako Arte Ederren Eskolaren eraginagatik. Eskola horretan sortu nintzen, eta erabili ohi dudan marmola bertako harrobietatik zetorren. Hamar urte iraun zuen etapa horrek".

Etxera itzultzeak erabateko aldaketa ekarri zuen, batez ere paisaiak eraginda: "Donostiara itzultzeak Mediterraneo italiarra uztea suposatu zuen, leuna eta pausatua, askoz gogorragoa eta abstraktuagoa zen paisaia atlantikoaren aldetik". Orduan bihurtu zen zuhaitza bere obraren ardatz. "Elementu indibiduala irudikatzen du, gizartea den basoarekin kontrajarrita". Indibidualtasunak kolektibitateari bidea nola ematen dion erakustea du xede, "nahiz eta batzuetan zuhaitzak eta basoak metafora batean inausi pertsonak manipulatzen dituzten buruzagiei".

Bere ibilbide artistikoan sari garrantzitsuak lortu ditu, hala nola: Eskulturen Sortzaile Gazteen Lehiaketako 1. saria (Donostia, 1979), Citta di Mosse-Scultura Fra Di Noi sariaren 2. saria (1986), Forte Dei Marni sariaren 2. saria (1987) eta Gure Artea saria (Vitoria-Gasteiz, 1990).

Erakusketa ugaritan hartu du parte, bai taldekakoetan, bai banakakoetan. Italian: Castello Malaespina de Massa (1985), Erromako Barberini Jauregia (1986), Napoliko EEEren Unibertsitate Zentroa (1986), Pogessi Galeria (1983, 1984, 1985) eta Forte Dei Marniren Acerbi Galeria (1986), Mostra 87 eta Florentziako Porta Romana Eskultura (1987) Bruselan (1991, 1994). Frantzian: Paris (1992, 1993, 1996, 1999, 2001), Pau (1993, 1999, 2001, 2008), Bourdeaux (1994,1995, 1998, 2001, 2002, 2003), Narbona (2012).

Horrez gain, Gironako Galería Forumen (1991), Castellóko Jaime I.a Unibertsitatean (1992), Bartzelonako Palau Güellen (1998) eta Madrilgo Blanca Soto Galerian (2001) erakutsi ditu lanak. Artistak Castellonen egin zuen erakusketaren katalogoan, Jaime I.a Unibertsitateko Octubre Galerian, honela aztertzen da eskultorearen lana:

"Aitor Mendizabalen lana gaur egungo arterik zolienaren gogoetarekin uztartzen da: egungo fenomeno artistikoari buruzko teoria eta praktika guztiz taxututa dauden bideak esploratzeko interesa, kontenplazio-espiritua dirudien diskurtsoa eta, aldi berean, errealitateari buruzko ikerketa analitikoa, eta, batez ere, bere lana urradura garaikidearen benetako sustraia zehazten duten muturren artean gurutzatzen duen etengabeko hausnarketa artistikoa. Horiek guztiak mundu figuratibo hori zeharkatzen ari dira, eta, jatorrizko formetan mozorrotu nahian, garai historiko baten eta proposamen estetiko zirraragarri baten dimentsio osoa berrosatzen du".

Azken bi hamarkadetan, Euskal Herrian egindako hainbat erakusketatan erakutsi du bere lana. Hauek dira aipagarrienak: Baiona (1996, 1997, 1998, 2001, 2004, 2005, 2006, 2010), Getaria (1991), Biarritz (1991, 1995, 2003, 2005, 2007), Durangoko Historia eta Arte Museoa (1996), Donostiako ArtCo Galeria (1997), Gasteizko Ajuria Aretoa (1997), Ordiziako Barrena Kultur Etxea (2006, 2005)

Artistak berak honela komentatzen du 2001ean Ordiziako Barrena Kultur Etxean egindako Gaiaren bilakaera izeneko erakusketan adierazi nahi izan ziguna:

"BARRENA 2001, BARRENA 1990 bezala, sintesi erakusketa bat da. Orduan izan zen figuraziotik abstrakziorako urratsa, giza gorputzetik basora, norbanakotik kolektibitatera.

Gaur egun, BARRENA 2001, erakusketa hiru ziklotan banatzeak beste antolamendu pertsonal bati erantzuten dio, eta hori beharrezkoa da ardatz nagusi batetik abiatuta: materiaren bilakaeratik.

Materia bere hiru egoeretan, eta materia bere hiru faseetan: azaleratzea, eboluzioa eta metamorfosia edo matero-egoera berri batean eraldatzea".

2004an, artistak Árbol, Metamorfosis tres lana utzi zion San Telmo Museoari, Carrarako marmolez egina. 1976tik 1979ra Aitor Mendizabal izan zen San Telmo Museoko kontseiluko kiderik gazteena. Pieza enbor hustu moduko bat da, bi alde dituena, bata leuna eta bestea landua, burdinazko euskarri baten gainean. Artistak zati bat, zimurrena, honela deskribatu du: "Totem handi bat da (160 metro, 50 zentimetro bakoitzeko), naturaren indarrak irudikatzen dituena". Serie bateko hirugarren lana da, eta lehen bi aleak Donostiako Akelarre jatetxearen sarreran daude. Guztira hamar piezaz osatuta dago bilduma, eta hainbat bilduma pribatutan banatuta daude. "Arbolari buruz gogoeta egitea gustatzen zait, horrek dakarren naturarekiko oroipenarekin".

Bere lana Donostiako San Telmo Museoan, Gipuzkoako Foru Aldundian, Eusko Jaurlaritzan eta Irun edo Donostiako udaletxeetan dago ikusgai.