Olerkariak

Lasa Alegria, Mikel

1938ko irailaren 1ean Donostian (Gipuzkoa) jaiotako poeta, Francisco Javier eta Amaiaren neba eta anaia.

Haurtzaroan Getarian eman zuen. Salamancan Filosofia eta Teologia ikasi arren, ibilbide erlijiosoa albo batera utzi eta Ekonomia Zientziak eta Informatika ikasi zituen gerora. Euskaltzain urgazlea da. Egan, Olerti eta Yakin aldizkarietan eta Zeruko Argia astekarian kolaboratu du nazioarteko politikagintza eta ekonomia jorratuz. Berak itzuli zuen Sartre euskarara. Ikastolatan irakaskuntza programatuz eta Leintzeko haranean hainbat jarduera sustatuz eman zuen bizitza. Idatzi zituen lanen artean Poema bilduma (1971) eta Novela Berria Hego Ameriketan (1972) azpimarratu behar dira.

1993an Euskal Herriko Unibertsitatearen Gaur egungo euskal poesia poesia bilduman egilearen poesia-lan osoa argitaratu zen, Memory Dump izenburupean. Aurrez egunkari eta aldizkarietan argitaratu ziren Mikel Lasaren artikulu ugari ere barneratu ziren argitalpen hartan.

Liburu horren hitzaurrean poema horien gaztelaniazko itzulpena eman zuen Lasa berak eta, horrez gain, Felipe Juaristi poetak honakoa idatzi zuen hitzaurrea osatzeko:

"Mikel Lasa humanista da gauza guztien gainetik, gizakiari eta inguruan dituen sentimendu guztiei garrantzia handia ematen diena; gizakia kokatzen du bere begiradaren erdian; eta gizakiaren gorabeherekin gozatu egiten du, dardar egiten du eta negar egiten du. Egia da zenbaitetan bere pentsamenduan Albert Camusen edo Simone Weilen filosofia hautematen dela, izan ere, azken horrek eragin handia izan du idazlearengan; hala ere, horrek ez du esan nahi existentzialista purua denik, ez behintzat, Sartrek erabiltzen zuen existentzialismoa aintzat hartzen badugu. Camusen izaera bihurria hartu zuen, bere existentziaren aztarnak gainditu eta bere nortasun berezkoaren amildegira hurbiltzen dena. Simone Weili ideia bat hartu zion, hots, gure ekintzen garrantziaren ideia".

Bestalde, Jon Juaristik Literatura vasca liburuan aipatzen duenez Iratzeder, Gandiaga eta Lekuonaren erlijiozko poesiaren salbuespenarekin Mikel Lasa (1938) eta Jose Anton Artze (1939) izan ziren Arestiren eskolatik urrundu ziren poeta bakarrak, eta hain zuzen, horrek eman dio arreta gehien.

Lasak beste kultura batzuetan erreparatu du eta hori argi ikusten da bere itzulpenetan: Bazterrean utzitako panpinaren istorioa (Historia de una muñeca abandonada, Alfonso Sastre, antzerki-lana, Antzerti aldizkaria, 1984); Mimoak (Mime, Marcel Schwob, ipuinak, Baroja argitaletxea, 1985); Ostirale edo bizitza basatia (Vendredi ou la vie sauvage, Michel Tournier, eleberria, Erein, 1986); Denboraldi bat infernuan (Une saison en enfer, Arthur Rimbaud, poesia, Erein, 1991). Horrez gain, Lasak Gabriel Celayaren berrogeita hamar poema inguru eman ditu euskaraz Gaviota. Antología esencial (1988) liburuan.