Tere
Euskarazko poeta, Zaldibian (Gipuzkoa) 1961ean jaioa.
Euskal Filologian lizentziatua. Bergarako (Gipuzkoa) UNEDeko Euskara Sailean aritu zen 1983tik 1996ra bitartean. Txistu irakaslea Zaldibian 18 urtez. mendeko 90eko hamarkadaren erdialdean hasi zen Beasaingo (Gipuzkoa) Andramendi ikastolako zuzendari lanetan.
Poema-liburu hauek idatzi ditu: Gabezin (1980); oak. Gaia eta gau aldaketak (1983); Derrotaren fabulak (1986); Osinberdeko khantoreak (1986); Manual devotio izenekoa edo haren erabiltzeco escu-liburua (1994); Gabearen khantoreak (antologia, 1995); Izen gabe, direnak. Haurdunaldi beteko kanthoriak. Marià Manenten Basa-akaziak, Edmond Jabèsen Itaunen liburua eta Marina Tsvietaevaren Nere anaia andrazkoa itzuli ditu. Gabiñakirekin Kritikaren Saria irabazi zuen, eta horrek polemika garratza sortu zuen, idazle beterano baten protestaren ondorioz. Arazoaz kanpo, Irastorzak lanean jarraitu zuen, eta hurrengo urtean, 1981ean, Resurrección María Azkue Sarian akzesit bat irabazi zuen, eta urte bete beranduago saria eskuratu zuen, Bilboko Udal Aurrezki Kutxak eratua.
Amaia Iturbide poetak dioenez, Gabezin liburu arraroa da, "euskal poesian hain errotuta dagoen tradizio lirikoaren moldeekin apurtzen duelako, eguneroko eta ordura arte poesiaren esparruan oso ohikoak ez ziren terminoak erabiliz". Lehen liburu hartan ugariak ziren etxeko eguneroko objektuei buruzko erreferentziak. Iturbideren arabera, Irastorzaren beste ezaugarri bat da poesia apaingarriaren tradizioa jasotzen duela "modu pertsonalean, askean, errimatik eta erritmotik sortutako hitz-joko ugarirekin distraituz". Autore honek gehien ukitzen dituen gaiak absentzia eta etsipena dira, denboraren joanari buruzko aipamenez gain.
Luma eta lurra (Labayru Ikastegia-BBK, 1997) lanean, Jon Kortazarrek honako hau idatzi du Gaia eta gau aldaketak poema-liburuari buruz:
"Gaia eta gau aldaketak nobedadeak dira irudimenaren erabilera berria. Jada ez da hizkuntza zuzena erabiltzen, baizik eta jolas fonikoak eta irudi surrealistak hartzen dute eguneroko objektuen lekua".
Kortazarrek honela deskribatu du oak poema-liburua:
"oak bizitzaren sinbolo bihurtzen dira, eta jada zirkulu jarraitu bat baino ez da, bizi izandakoa berriro bizitzea. Txikia dena irudikatzen dute, baina horrek garrantzia hartzen du (poetak adierazi duen bezala): 'Egunerokoa batzuetan pozgarria da, eta beste batzuetan aspergarria. Horretan datza txikitasunaren handitasuna'".
Osinberdeko khantoriak lanean, aldiz, maitasuna da leit-motiv-a, uraren irudiaren bidez hainbat aldiz tratatua. Dena den, heriotzaren gaia, heriotza atzeraezina ere oso presente dago. Egileak aitortu zuenez, "poema luzeak idazteko gai ez delako" idatzi zituen poema labur horiek, eta X. mendeko klasiko japoniar bat, Los Cantares de Ise, irakurri ondoren.
Manual devotio gabecoa ... liburuan dio Kortazarrek: "Tere Irastorzak obsesionatuta jarraitzen du, idazketak eta poesiak estutasuna denboraren aurrean geldiarazteko balioko ote duten". Honela dio Mundakako aztertzaileak:
"Tere Irastorzaren lanetan, arreta berezia jarri zaio beti xehetasunari eta gutxienekoari, prespektiba partikular eta existentzialistatik adierazpen poetikoaren intentsitatean eta filosofiara hurbiltzean bat zetorren adierazpenari. Zatiketaren poesia da, unea bere sormen-eremu gogokoena balitz bezala, unea eta hurbilketa intentsitatez betea".