Mendia

Iñurrategi Iriarte, Alberto eta Felix

Gipuzkoako alpinistak, Aretxabaletakoak. Felix 1967ko apirilaren 1ean jaio zen eta Alberto 1968ko azaroaren 3an.

Bi mendizale horiek izan dira zortzimilakoen ikuskera eraginkorraren ordezkari nagusiak. Hala frogatzen dute 14 zortzimilakoak osatzeko ahaleginean elkarrekin lortutako 12 zortzimilakoek, 2000ko uztailaren 28an Felix Pakistanen hil zen arte, Gasherbrum II-tik jaisten ari zenean 400 metroko amildegi batean erori baitzen. Gainera, telebistarako zortzi dokumental eta bi saio berezi prestatu zituzten, ikuslea Patagoniatik Maliko basamortura, Zeelanda Berriko Alpeetatik pasatuz, eramanez.

1984. urtearen inguruan hasi ziren euskal mendietan (Atxarte, Etxauri, San Bartolo), Araotzen bide batzuk zabalduz. 1987az geroztik, Verdon bisitatu eta Mont-Blanc ohiko bidetik egin ondoren, mendi jarduera elkarrekin egiten hasi ziren. 1988an Druko Bonatti zutabea eta Laumilakoen ibilbidea eskalatu zituzten. 1989an Yosemiteko Kapitaina eskalatu zuten. Hortik aurrera, Himalaian zentratu zituzten beren egitasmoak, eta ordutegi oso azkarrak egiteko prestakuntza zaindua egiten hasi ziren.

1990ean Pumorira ohiko bidetik igo ondoren, Makalu egin zuten Kukuczka saihesbidetik Felipe Uriarterekin, izozteak pairatuz. Hurrengo urtean, Alberto izan zen,  orduan oxigenorik gabe, Everest igo zuen mendizalerik gazteena. 1993an, 8.100 metrotako altitudean, K2-aren iparraldeko ertzetik zihoazela, erretiratu ziren. Mendi horretan, hurrengo urtean, lehen absolutua lortu zuten, Cesen bidetik gailurreraino, Kike de Pablorekin, Juan Oiarzabalekin eta Juan Tomasekin batera. Lorpen horrengatik Urrezko Pioletean aipatu zituzten. Cho Oyu estilo alpinoan igo zuten eta urte berean Lhotserainoko lehen nazionala lortu zuten, biak ohiko bidetik. 1996an, Kangchenjungan iparraldeko aldetik Britanica Oiarzabalekin errepikatu zuten. Handik hilabete batzuetara, Shisha Pangman, Oiarzabal eta Juan Vallejo harrapatu zituzten eta Zuloagaren heriotza eragin  zuten elur-jausietan Alberto ere harrapatua izan zen. Hala ere, Josu Bereziartuarekin batera gailurrera iritsi ziren.

Hurrengo denboraldian (1997an), Broad Peak ohiko bidetik 5 ordutan igo zuten, hegoaldeko ertzetik 7.200 metrora bide berri bat irekitzeko asmoa bertan behera utzita, eta Mount Cook (Zeelanda Berria), Televisión Españolako  (T.V.E.). Al filo de lo imposible programaren barruan. Urte berrian neguan Manaslura igotzeko saioa egin zuten, Bereziartua lagun zutela (7.400 m bitarte). Gero, Dhaulagiriko gailurra zapaldu zuten ohiko bidetik igoz, baina Gyala Baritik (7.200m., Tibet) 5.400 metroko altitudean alde egin behar izan zuten Japoniar bidetik zihoazela. Nanga Parbatean, José Carlos Tamayorekin batera gailurra egin zuten Kinshofer bidetik, harekin eta Jon Lazkanorekin Esloveniar bidetik Izenik Gabeko Dorrera igo ondoren (1999-06-28). Gero, 2000. urtean, apirilaren 25ean gailurra egin zuten Manaslun (8.163 m). Baina tragedia gertatu zen, uztailaren 28an Félix Gasherbrum II.aren (8.035 m) hegal izoztuetatik behera amilduta hil zenean. Felix Iñurrategi, 33 urtekoa, hil zen, Alberto anaiarekin batera bere hamabigarren zortzimilakotik jaisten ari zenean. Soka bat ainguratzean izandako akatsaren ondorioz, amildegian behera erori zen, betiko hilobia izango den tokiraino. Haren gorputza Himalaian datza.

Urte bat geroago, 2001eko apirilean, Alberto Iñurrategik, Jon Lazkano eta Jon Belokirekin batera, Jordaniako punturik altuena den Jewel Rum delakoaren hareharrietan eskalatu zuen, Wadi Rum basamortuan. Aukeratutako bidea "Itxaropenaren zutarria" izan zen, 400 metro inguruko horma, eta  bertan arrokaren egoera zen arazorik handiena, euskal mendizaleak ez baitzeuden ohituta hareharri soltean eskalatzera. Igoera ikusgarri hau Euskal Telebistako kamerek (E.T.B.) grabatu zuten.

Urte bereko abuztuan, anaia eta lagun banaezina mendian hil izanak ekarri zion kolpe gogorrari aurre egin ondoren, Alberto Iñurrategik, Jon Belokirekin batera, Gasherbrum I edo Hidden Peak (8.068 metro), Karakorumen (Pakistan), igo zuen, hau ere E.T.B espedizioaren barruan. Jon Lazkano espedizioko hirugarren kidea zen. Alberto Iñurrategik, aurreko urtean,  anaiarekin batera lehen ahalegina egin zuen. Albertorentzat bere hamahirugarren zortzimilakoa izan zen. Azken ekinaldia glaziarrean aurkitutako Felixen pioletarekin egin zuen. Belokirentzat, horma handietako eskalatzailea baina Himalaian gailur bakarra izanik (Dunagiri, 7.066 metro), Hidden Peak bere lehen zortzimilakoa izan zen. Gipuzkoako bi alpinistak gailurrean  bakarrik egon ziren ETBko "Oinak izarretan" dokumental-serieko irudiak filmatzeko behar izan zuten denboran.

Aretxabaletako mendizaleari Annapurna (8.091 m) igotzea besterik ez zitzaion falta erronka osatzeko. Bitxia bada ere, erronka hori Juanito Oiarzabalek amaitu zuen mendi berean gauzatu zen. Izan ere, Annapurna zortzimilakoa igoera gutxien dituena da eta, estatistiken arabera, oso arriskutsua. Alberto Felix anaiarekin batera igotzen saiatu zen, Manaslu menperatu ondoren, baina egoera atmosferiko txarraren ondorioz, ahalegina bertan behera utzi behar izan zuten.

Felix gabe, Albertok Gasherbrum I edo Hidden Peak koroatu zituen (Jon Belokirekin batera, ohiko lagun bihurtuta), baita Annapurna ere, Lafaille lagun zuela.

33 urte zituela, Alberto Iñurrategi historiako alpinistarik gazteena izan zen 14 zortzimilakoak igotzen. Helburu hori lortzeko 11 urte behar izan zituen (Juanito Oiarzabalek 14 urte behar izan zituen).

Igoeretan zailtasuna beraiek jarri zuten  beraiek zehaztutako joko-arauari jarraituz: ahalik eta denborarik laburrenean altueran egotea eta handik ondo irtetea, eta gailurreko egunean desnibel handia utziz. Baina ia beti, biderik errazenetik igotzeak ordu kopuru txikiak ekarri zituen alpetar edo ia alpetar estiloan, eta modu horiek  Himalaiako erraldoietatik urrun ere erabili zituzten.

1999an, Iñurrategi anaiek, José Carlos Tamayorekin batera, Nanga Parbatera (8.125 metro) igo zirenean, anaien hamargarren zortzimilakoa, alpinista baten erreskatea egin zuten, honen bizitza salbatuz. Giza portaera horregatik, Gipuzkoako Foru Aldundiaren sari bat jaso zuten.