Politikariak eta Kargu publikoak

Bandres Molet, Juan Maria (2005ko bertsioa)

1932ko otsailaren 12an Donostian jaiotako politikari eta abokatu gipuzkoarra. Oviedon eta Valladoliden ikasi zuen eta Santiagon lizentziatu zen 1955ean. Abokatua da 1956tik.Pentsamendu katolikoa zuen,

eta oso hurbil zegoen euskal klero nazionalistarengandik; 1963tik, Cuadernos para el Conversaciones aldizkarian kolaboratu zuen, eta aldizkari horretako erredaktore izan zen. Abokatu gisa, besteak beste, 1970eko abenduko Burgosko prozesu ezagunean parte hartu zuen, eta 1975eko abuztuan Garmendia defendatuz. Ikus EUSKADI TA ASKATASUNA. Gerra-kontseilu ugaritan ere hartu zuen parte, defendatzaile gisa. Francoren erregimenaren salbuespen egoeretako batean Almeriako Almanzora bailarako Purchenara deportatu zuten.Espainian

frankismo osteko lehen hauteskundeak izan zirenean, 1977ko ekainaren 15ean, Gorte Konstituziogileetarako senatari hautatu zuten Gipuzkoan (Euskadiko Ezkerra). Rosonekin negoziatu zuen -lehenengo, eta Barrionuevorekin gero- erbesteratuak itzultzea eta preso politikoak espetxetik ateratzea. Gero, Gipuzkoako diputatu izan zen I. legegintzaldian (1979-1982), eta Garraio eta Komunikazio Saileko titularra izan zen, 1978an autonomiaren aurreko Euskal Kontseilu Nagusia eratu zenean; 1979an berriro deitu zioten funtzio horiei.II. legegintzaldian (1982-1986) eta III. legegintzaldian (1986-1989) berriz ere diputatu izan

zen eta, 1982an, Euskadiko Ezkerrako presidente izendatu zuten, alderdi politiko izatera igaro zena.

90eko hamarkadaren hasieran, konbergentzia-mugimendua bultzatu zuen, eta horren bidez, 1993an, E.E. eta P.S.E.-P.S.O.E. EAEn bat egin zuten. izan ere, "zentzugabea zen Euskadin bi sozialismo demokratiko mantentzea", nahiz eta horrek ez zuen oztopatu gero oso kritiko agertzea PSOEren politikarekin, "sozialismoaren eta euskaldunaren arteko sintesiaren" porrotarekin eta ustelkeriarekin.1993az geroztik, Errefuxiatuen Laguntzarako Espainiako Batzordearen

buru izan zen. Legelarien Nazioarteko Batzordeko kide izan da –Euskadin izan zuen ordezkaritza–, Amnesty Internationaleko eta Herrien Eskubideen Nazioarteko Ligako kide, Defentsaren Europako Elkarteko kide eta Genevako Legelarien Nazioarteko Batzordeari lotuta dago.1994ko

udazkenean bere alderdia eta oro har politika uztea erabaki zuen. Handik gutxira, gaixotasun larri batek hartu zuen, eta ezin izan zuen harekin komunikatu, ez eta bizitza publikorik izan ere. Ia hamarkada batez isiltasuna egin zen haren gainean, hautsita, XXI. mendearen hasieran, Eusko Jaurlaritzak 2003ko maiatzaren 14an Manuel de Irujo Justizia Saria eman zionean. 2004ko abenduaren 10ean, alderdi gehienetako buruzagiek omenaldia egin zioten Donostian - Hiriaren Mendeurrenaren domina, udalak emandakoa - demokrazia berriaren "erreferente politiko" saihestezin gisa eta "askatasunen aldeko borrokan erreferente zibiko" gisa. Saria Pepa Bengoetxeak, haren emazteak, eta haren seme-alabek, Jonek eta Oliviak jaso zuten. Mohamed Sidati Fronte Polisarioak Europan duen ordezkariak gogorarazi zuen "Saharako errefuxiatuen kanpalekuetara bidaiatu zuen lehen diputatua" izan zela. Abokatuaren semeak eskerrak eman zizkion Jaime Mayorri, eta esan zuenez, "ETAk mehatxatu zuenean, berak bermatu zuen nire aitaren segurtasuna".

Ainhoa AROZAMENA AYALA