Literatoak

Antoñana Chasco, Pablo

"Elkarrizketa baten pasarteek tropa kuarteleratuen xehetasunak ematen zituzten, matxinada artilleria errejimentuan, graduaziorik gabeko guardia zibil batek pistola garondoan (edo lokian) jarri zion koronelari eta burezurra hautsi zion: kalabaza huts gisara lehertu zen. Albiste izugarria izan zen, eta tabako ke lauso eta lodiak espazioa sakontasun akuatiko bihurtu zuen; han figurek flotatu egiten zuten, ezabatu eta desegin egiten ziren, espektro bihurtuz. Ahotsak ere arraroak eta inorenak ziren, hipnotismo saio bat izango balitz bezala.

Aitak bulegoko kiratsa utzi zuen, eta egoera guztia zuzentzen ari zen. Pertsonak eskuarekin agurtzen zituen, adeitasunez. Ke eta iluntasun tronu txiki baten gainean, keinu duin eta hotz batekin jantzi zen (mozorro bat bezala), eta ez zion horri utzi gau osoan. Aurpegia, umorea eta baita eskuak jartzeko modua ere aldatu zituen: zaldia lotzen zuen nekazari izateari utzi zion. Orain koronel malenkoniatsu erretiratua zirudien, laborantza etxe bateko jabea baino gehiago.

Etxea kuartel bihurtu zen, muturreko egoera argia, baina ulergaitza.

Ama inguratu zitzaion, eta ezpainak belarrietan jarri zizkion.

"Zer egiten du jende-modu horrek hemen?"

"Jende-modu" esan zuen, eta aita, kean iltzatutako kofaduran mugitzerakoan, argiz estali zen une batez.

"Hau oso kontu serioa da. Gerra da".

Gerra. Amari begiak busti zitzaizkion, baita memoria ere"

(Itzulpen moldatua gazteleratik).