Zerbitzuak

GASTEIZKO AURREZKI KUTXA (1895-1990)

Gizarte Ekintzak.

Lehen gizarte-lana Piedad mendia izan zen, eta hemen, beste leku batzuetan bezala, urte luzez izan zen garrantzitsuena. XX. mendea iritsi arte, bere gizarte-lanak ongintzazkoak eta noizbehinkakoak izan ziren. 1922an 21.627,57 pezeta erabili ziren sari eta dohaintzetarako. 1925ean, lehen aldiz agertu zen Urteko Memorian .Jarduera ongile sozialaren kapitulua, aurreko urtean berariaz sortutako funtsa aprobetxatuz. 7.050 pezeta banatu zituen kopuru txikitan, hainbat entitateri laguntzeko: Ospitale Zibila, Erruki Etxea, Asilo Probintziala, Eskola Kantinak; Arte eta Lanbide Eskola, San Vicente de Paulen hitzaldiak, La Gota de Leche, Aguinaldo del Soldado; eta sarietarako haurraren jaian. Urte horretan garrantzi handiagoa izan zuten 75. urtebetetzean emandako emariek, 39.350,39 pezeta, honela banatuak: 11.644,45 San Prudentzio kalea zolatzeko; 20.000 Arte eta Lanbide Eskolarako; 250 Behartsuen Senidetxoetarako eta beste 250 Oblatetarako; 1.050 mila ogi erosteko hiriko pobreen artean banatzeko; 1.206 Kutxaren sortzaileen arimagatik misak egiteko; eta 4.949,94 langileei emandako aparteko eskersariagatik. Harreman horrek asko esaten du garaiko pentsaeraz eta gizarte-egoeraz, mezetan pobreentzat baino gehiago gastatzen baitzen. Urte horretan, halaber, 1,50 pezetako biziarteko 10 pentsio eman zitzaizkien 75 urtetik gorako bi sexuetako adineko pobreei.

Obra, gizartekoa baino ongintzazkoagoa, urte batzuetan zehar ibili zen bide beretik, nahiz eta erakunde lagunduen kopurua handitzen joan. Aguraingo Ganadu Lehiaketetan Zahartzarorako Omenaldietan diruz lagundu zuen, eta ezarleei sariak gehitu zizkien. Ezarleen zenbatekoa (5.000 pezeta) Aurrezkiaren Eguneko sarietara pasatu zen 1925ean lehenak debekatu ondoren. 1930eko hamarkadako langile-krisiaren ondorioz, Kutxak eta Udalak sostengatu zituzten jantoki ekonomikoak jarri behar izan ziren martxan, langabezian zeuden langileei laguntzak emanez. 1931n, Mendizorrotzako estadioko lurrak erosi zituen, futbol-zelaia Deportivo Alavési alokatuz, eta gainerako instalazioekin geratu zen. Gerran, normalak izan ziren dohaintza patriotiko gisa definitutako laguntzak.