Kontzeptua

Frantziako Iraultza (1995ko bertsioa)

Aldaketa politiko eta sozial handiek ezaugarritutako Frantziako historiaren garaia, iraultza burgesaren eredu paradigmatikoa, demokratikoa baino liberalagoa. Estatu Orokorren irekieraren (1789ko maiatzaren 5ean) eta Napoleon Bonaparte boterera eraman zuen 18ko Brumarioko Estatu-kolpearen (1799ko azaroaren 9an) artean mugatu ohi da. Antzinako Erregimenaren, sistema seigneurial eta feudalismoaren indargabetzea eta erregimen kapitalistara eta zentsuetan oinarritutako liberalismo politikora irekitzea suposatu zuen. Era berean, gizateriaren historian eragin izugarria ss. XIX eta XX.

Euskal Herrian izan duen oihartzuna baloratzeko, ikerketa hau atal hauetan banatu dugu:

  • FRANTSES IRAULTZA (EUSKAL HERRIA KONTINENTALEAN IRAULTZA)
  • FRANTSES IRAULTZA (IRAULTZAREN ERAGINA EUSKAL HERRIAN PENINSULARRAN)

Frantziako Iraultzaren kronologia orokorra:

1789
Urtarrilak 21 Maiatzak 5 Ekainak 17 Uztailaren 9tik irailaren 30era 1791 Uztailak 14 Abuztuaren 4a abuztuaren 26an Azaroak 2 Abenduaren 22an Estatu Orokorretarako deialdia EEGG irekiera Asanblada Nazionala Asanblea Konstituziogile Nazionala Bastilla erortzen da Jaurerriko pribilegioak eta lurralde pribilegioak ezabatzea Giza Eskubideen Adierazpena Eliz ondasunen nazionalizazioa erroldako sufragioa
1790
Urtarrilak 15 Martxoak 2 Martxoak 11 eta 15 Uztailaren 12an Frantziaren banaketa 83 departamendutan Ekoizpen eta merkataritza askatasuna 1789ko Konstituzioa indarrean sartzea kleroaren konstituzio zibila
1791
Ekainak 14 Irailaren 27an Urriaren 1etik irailaren 20ra 1792 Koalizioak sortzeko eta greba egiteko debekua arraza gutxiengoen eskubideak batzar legegilea
1792
Irailak 20 Irailak 21 1793 Valmyren garaipena prusiarren aurka I Errepublika (Konbentzioa)
1793
Urtarrilak 21 Martxoak 7 Martxoaren 10ean apirilak 6 maiatzak 31 Ekainak 24 Luis XVI.aren exekuzioa Espainia eta Frantziaren arteko gerra Vendéko altxamendua Osasun Publikoko Batzordea gobernu iraultzailea A edo I konstituzioa
1794
Uztailak 27-28 Thermidorren greba
1795
Uztailaren 16an Uztailak 22 Abuztuaren 22an Urriaren 26tik azaroaren 9ra 1799 Azaroak 9 Eliza eta Estatua bereiztea Basileako bakea Urteko Konstituzioa III direktorioa Brumaioko 18ko kolpea