Dantza

Berastegiko dantzak

Dantzaren izenak San Juan festarekin zerikusia adierazten badu ere, ez dago data horretan dantza ikusi izanaren oroimen bizirik herrian. Bai, ordea, udal artxiboetan aipamen batzuk, ez oso argiak. Artxibo horietan dantzarien agerpena azaltzen da San Juan, San Lorenzo, Ihauterietan eta Korpus eguneko festan. San Lorenzotan San Juan dantzak eta Soka dantza egin izan dira beti. San Juanetan, berriz, ez dakigu argi. Ihauterietan, behintzat, Dantza Soka egiten zen (1910ean Udalak debekatu egiten du "aurresku" izeneko dantza karetaz jantzita egitea, iluntzera arte ibil bazitekeen ere mozorrotuta kalean). Baserriz baserri puska eske zebiltzan dantzariak, halere, "bailarines de San Juan" bezala agertzen dira udal artxiboetan. Korpus egunean, berriz, ez dakigu zer egiten zen.

San Juani dagokionez, aipamen bat: ez Berastegin, ez eta Elduan ere, ez dago santu horri ezarritako tenplurik (bi eliza eta hiru ermita dituzte bien artean).

XIX. eta XX. mendeetan, behintzat, egin dira San Juan Dantzak San Lorenzo egunean, abuztuaren 10ean. Bi alditan egiten ziren, garai batean, behintzat: lehenbizikoa, elizaren atzeko iturriaren aurrean. Ondoren, udalbatza eta bestelako agintariekin batera, Alkate soinuaren laguntzaz, plazara joaten ziren formazioan, eta bertan hamaiketakoa ematen zen (un refrigerio). Arratsaldeko 6ak inguruan dantzatzen ziren berriro, udaletxe aurrean, eta ondoren, Dantza soka. Gaur egun (2013) , arratsaldeko saioa baino ez da egiten.