Biografiak

Viteri Arana, Pedro

1833ko uztailaren 18an Arrasaten jaiotako gipuzkoar filantropoa, aita arabarra eta ama arrasatearra. Biarritzen hil zen 1908ko maiatzaren 21ean.

Umea zela, bere familia Baionan (Lapurdi) finkatu zen. Ondoren, ikastetxe britainiar batera joan da. Gaztetan Europako hiriburu nagusiak ezagutu eta Parisen bizi da. Dama ingeles batekin ezkondu zen, Celina Voody y Bland, 1874an. 60 urterekin Miarritzen finkatu zen. Mendearen azken hamarkada da eta Gipuzkoa berriro bisitatzea erabaki zuen (1893). Bisita horretatik eta 1899ko bisitatik sortu zen hura hobetzen laguntzeko ideia. Arrasaten, Esteban de Garibairen etxea izandako Udal Epaitegiaren eraikina ordaindu zuen.

Aita (1847) eta anaia hil ondoren, familiaren fortunaren jabe egin zen, eta, bere ideal filantropikoekin bat etorriz, ikastetxeak eraikitzeko erabili zituen bete-betean. Lehena bere jaioterrian eraiki zuen 1902an, bere sostengurako fundazio batekin. Ondoren etorri ziren Hondarribia, Errenteria, Pasai Donibane eta P. Antxo, Irun, Donostia (1905), Aretxabaleta, Hernani eta Urnieta. Biarritzen hil zen 1908ko maiatzaren 21ean. Bere jaioterriak monumentu bat eraiki zion, Pique, Molina eta Riuren lana, 1911n inauguratua izan zena. Donostiako Udalak, zeinaren institutuari liburu-sorta bat eta kabinete esperimental bat oparitu baitzizkion, adopziozko seme izendatu zuen 1906an, eta Elizaren Plaza eskaini zion 1931n, Gros auzoko bere eskola dagoen lekua.