Arkitektoak

Sáenz de Oiza, Francisco Javier (1996ko bertsioa)

Nafar arkitekto garaikidea, Kasedan jaio zen 1918ko urriaren 12an. Madrilgo Goi Mailako Arkitektura Eskolan graduatua (1946), Estatu Batuetan luzatu zituen ikasketak 1949ra arte, Arte Ederren Akademiaren bekarekin. Arkitektura Eskolako irakasle izan zen 1950etik, eta bertako zuzendaria izan zen; 1968an Proiektuen katedra lortu zuen. 1950ean, Luis de Laorgarekin, Arantzazuko (Gipuzkoa) santutegi berria egiteko deitutako lehiaketa nazionala irabazi zuen. Lan horrek espainiar arkitekturaren lehen lerroan jarri zuen, eta 1954an, Oteiza eta Romanirekin batera, Arkitekturako Sari Nazionala jaso zuen. «Espainiako bigarren arrazionalismoaren» ordezkari, auzo-unitateak eta etxebizitza-auzoak eraikitzeari ekin zion, hala nola Erillasko (1955) madrildarrak; Devices, L. Cubillo eta M. Sierra (1956); Calero herrixka (1958); Batán auzo-unitatea (1961) eta Romani, Manglada eta Ferranekin, Loiola auzoa (1962). 1958an Putzuko Andre Mariaren kapera eraiki zuen eta 1965ean Alcudiako (Mallorca) «Hiri Zuria». Bere lanik enblematikoena Barajasko autobideko «Dorre Zuriak» dira, 1961 eta 1968 artean D. Fullaondo eta R. Moneo eta Wrighten eragina nabarmena da, Le Corbusierren eragin handiena izan zuen bere obraren lehen etaparen ondoren. Lan honen ospeak, Saenz de Oizaren ordezkari bezala ez ezik, gerraosteko espainiar arkitekturaren adierazgarri bezala ere jarri du. 1971 eta 1980 artean, Bilboko Bankuaren egoitza nagusia egin zuen Madrilgo Castellanan, baita Santanderreko Jaialdien Jauregia ere. Munduko arkitekto garrantzitsuenetakotzat aitortua, 1988an Espainiako arkitekto onenaren saria jaso zuen. 1989an, Espainiako Arkitektoen Elkargoen Kontseilu Nagusiak emandako Arkitekturako Urrezko Domina eta «Antonio Camuñas» saria jaso zituen, baita Arte Ederren Urrezko Domina ere. Nazioarteko sari garrantzitsuak ere baditu, hala nola Veneziako Bienaleko saria eta «Kandinsky» saria. 1993an Arteen «Príncipe de Asturias» saria jaso zuenean, Andaluziako Juntaren Sevillako egoitzarako, Nafarroako Unibertsitate Publikorako (Iruñea), Arkitektoen Ermandadearen Madrilgo bulegoetarako eta Extremadurako Juntaren Administrazio Publikoen Eskolarako (Merida) proiektuak egiten ari ziren.

Ainhoa AROZAMENA AYALA