1957ko urriaren 17an Albizturren (Gipuzkoa) jaiotako bertsolaria.
Hamabost urterekin Anoetara (Gipuzkoa) joan zen bizitzera eta bertan bizi da gaur egun. Autodidakta, bizi zen Albizturko ostatuan bertsozaletu zen eta orduko bertsolariak iristen ziren tokira. 1979an "Xenpelar" Errenteriako gazteentzako Txapelketara aurkeztu zen eta irabazi egin zuen. Hortik hasi zuen bere bertsolaritza ibilbidea. Millan Telleria albizturdarrarekin bikotea osatu zuen hainbat urtez, 1980an "Xenpelar Saria" irabazi zuen berriro, urte berean Zaldibiako "Artxanberri" saria irabazi zuen eta 1982ko Txapelketa Nagusira aurkeztu zen. Finalista izan zen edizio honetan, eta berriro izango zen aurkeztu zen guztietan. 1986an eta 1993an. 1989an, 1993an eta 2001ean behera egin zuen. Gipuzkoako txapeldun izan zen 1991n (Gipuzkoako Bertsolari Txapelketa 1991).
Bilintx bertsolariaren bizitzari buruzko liburua idatzi zuen Bilintx irakurle gazteari zuzenduta (Edit. Sendoa, 1999).
Bere garaiko bertsolari karismatikoenetako bat izatea lortu du, eta adin guztietako ikus-entzuleen gogokoenetakoa eta maitatuenetakoa. Harridura eta txinparta, beti izan dira bere arma nagusiak, eta beti iritsi da entzulearekin komunikatzera, mamiari dagokionez baizik, forma erabiliz (hitz jokoak, ezohiko errimak, euskalkien erabilera, beste hizkuntzetako maileguak...). Malabarista galanta bertsolaritzaren artean.
Lizartzan (Gipuzkoa) 1991ko maiatzaren 25ean gai hau proposatu zioten Anjel Mari Peñagarikanori:
TEMA: El ordenagailu ha quitar el Ñ.
GAIA Ordenagailu horri, Peñagarikanori, Ñ letra kendu diote.
Doinua: "Leiho ertzetik entzun dezaket" (Bertso Doinutegia, Euskal Herriko Bertsolari Elkartea, 1995. III. liburukia, . 1669).
Peñagarikano
En debate que hay que
no sé mucho tiempo
que no hay que
quitar el idazle
mucho; ¿N más chotxa
que ha sido aizkora?
Si no sé a dónde, la
inora de la vez. (bis).
¿Qué
no añora?
La ordeñadora nintzan ni primera
ta orain ordenadora. (bis).
Ñ kendu ditzazkezu
hemen egundoko drama:
antes amonak moño con
ahora todos mono bana;
lehen Muruak buru bikaña
ta orain berriz bi
kana; bertsolaria da Pena
ta baita Egana (bis).
Guardia Zibil ta poliziak
sarritan "Viva Espana",
"zer kristo" eta "zer
kono" ere ez dago gaizki! (bis).
"Ez dakit zenbat denbora behar izan duten eztabaidatzeko, baina idazle asko kezkatuta daude Ñ letra kendu dutelako. Nork hartu du aizkora eta nork kargatu du Ñ ontziko makilatxoa? Ez dakit nora goazen, agian inora ere ez; Begoña deitzen diren neskek nola ez dute Ñ letra faltan izango? Ni lehen jeztailea nintzen, eta ordenagailu bat orain naiz".
"Ñ kentzea sekulako drama izan daiteke hemen; lehen amonek mototsa zeramaten eta orain tximinoarekin, lehen Muruak buru ederra zuen (bikaña) eta orain bi ile urdin (bi kana) besterik ez. Pena bertsolaria da, Eganak, Guardia Zibilak eta poliziak "Viva Espana" oihukatuko duten bezala, eta, zer kristo!, ezta gaizki esana ere! ".
(Ikusi beste testu antologiko bat Lujanbio Zugasti, Maialen).
- Dokumentazio Zentroa
- CD-Rom Bertsoen Mundua. Usurbil, Elhuyar, 1997
- Bapatean 91, Donostia, Euskal Herriko Bertsolari Elkartea-Elkar, 1992