Paloma Miranda de Lage-Damon. 1943ko ekainaren 25ean jaiotako historialari donostiarra.
Donostiako Jesusen Bihotza ikastetxean ari da ikasten, baina bigarren hezkuntza bertako Peñaflorida institutuan amaitzen du. Hor pizten du gerora bere ikerketen ezaugarri izango den espiritu kritikoa.
Bartzelonara joan zen bizitzera, 18 urte zituela, Massana eskola ezagunean arte-ikasketak hasteko. Ondoren, Donostiara itzuli eta Manuel Peribañezekin ezkondu zen.
Hogeita hamahiru urterekin Geografia eta Historia ikasten hasi zen Deustuko Unibertsitatean, Donostiako campusean, eta Karrera Amaierako Sari Berezia lortu zuen. Unibertsitate bereko doktoretza-ikastaroekin jarraitzen du, eta bere espezialitatea izango den ikerketa-prozesu biziari ekiten dio: Inkisizioa Euskal Herrian. Inkisizioa antzinako errituekin, sorgin-jarduerarekin, Antzinako Euskal Erregimenaren alderdiekin eta Frantziako Iraultzaren oinordeko den eredu ilustratuaren aurkako erresistentziekin lotzen du.
CSICek beka eman zion Yucatango inkisizio-prozesuei buruz ikertzeko, eta Eusko Ikaskuntzak -erakunde horretako kide zen 80ko hamarkadan berrabiaraziz- "Inkisizioaren Auzitegiak Euskal Herrian izan zituen eraginei buruzko azterketa historiko-juridikoa" egiteko.
Gipuzkoako Foru Aldundiko Kultura Departamentuak Tomas Zumalakarregiren epistolarioa eta objektu pertsonalak tasatzeko ardura eman dio. Museoak dokumentatzen eta ikertzen egindako lanari esker, Zumalakarregi Museoa sortu zen, eta aholkulari historiko gisa lan egin zuen.
Artearen adierazpen guztien jarraitzaile sutsua da, eta komisario lanak egiten ditu zenbait erakusketatan, hala nola Jesusen Lagundiari buruzko Bizkaiko Bilbokoan ("Kanporatze baten kronika", Bizkaiko Foru Aldundia, 1991, 95-98). Kultur programetan hizlari gisa ere parte hartzen du. Gipuzkoako ondare historiko-artistikoa zaintzen duen Francisco de Ibero Institutuko kidea da. Bestalde, El Mundo del País Vasco eta Egin-Gara egunkarietan kolaboratzen du zutabegile gisa. Horrez gain, Baionako Ikasketa Juridikoen Institutuarentzat, Eusko Ikaskuntzaren Cuadernos de secciónentzat, Enciclopedia Auñamendirentzat eta Emakunde aldizkariarentzat egindako zenbait argitalpenetan parte hartu du.
1988ko otsailean Zarauzko Asanbladara joan zen, eta handik aurrera Maria de Maeztu Forum Feminista sortu zen.
El Molinosismo Navarrori buruzko doktore-tesia oso aurreratuta zuen, eta, hainbat urtez gaixorik egon ondoren, 1999ko abuztuaren 1ean hil zen.
Bere prentsa-artikuluak bildu eta argitaratu egin ziren (2000, 282 or.) Forumeko lankideek kronika eklektikoak egin zituzten. Idoia Estornesen Usoaren hegaldia hitzaurrean hauxe irakur daiteke:
"Zera gertatzen da, bere gai maiteei buruz agertzen zenaren irakurle sutsua izanik -prostitutak, arnegatuak, Ofizio Santuak espetxeratuak, konbertituak, moja argitsuak, protestanteak, arloteak, librepentsalariak, ijitoak, kontrabandistak, legenardunak, agotak, moriskoak, kriminalak, dontzeila zorigaiztokoak, edo pertsonaia handien aurpegi manipulagabeak esatera eraman zuen kaleko erreboltazio errepikakorrak argitaratzera.
Horregatik, Sor Agreda de Lunari buruzko bere doktore-tesi handia izan behar zuena -Argien Mendean Nafarroako Erriberako komentu batean gertatutako iluminismo eta impostura mirakuluzko kasu bat- (areto honetan bertan Mujeres al filo de la navaja (Casa de Cultura KM, 1996) lanean sintesi ederra egin zuen tesiari buruz, inoiz ez baitzitzaion idazten amaitu.
In situ egindako ikerketa pazientziatsu eta egonezinezko urteak, Inkisizioaren Artxiboan kasua hobitik atera eta Espainiako, Portugalgo, Frantziako beste gordailu batzuetatik atera ondoren, amaitu gabe geratu ziren".
- MIRANDA DE LAGE, Paloma. Kronika eklektikoak-Crónicas Eclécticas. Forum Feminista María de Maeztu, 2000.