1937ko martxoaren 27an Donostian jaiotako artista gipuzkoarra. Donostian hil zen, 2005eko abenduaren 27an.
Gerra osteko ikastolari lotuta, 1964an euskaraz abesten hasi zen Andoaingo ikastolarako dirua lortzeko. Euskarazko abestiak gitarra lagun eta gaur egungo gaiei buruzkoak benetako sentsazioa eragiten du. Loiolako Herri Irratiak eta Jose Mari Iriondo kultur sustatzaileak genero berri honen berri eman dute. Ondoren, Iriondok Zizurkilen abestu du Pedro Mari Otañoren omenez, eta Asteasun Pello Errotaren omenez. Euskal kantagintza berriaren hastapenak dira, eta ingelesak eta gaztelaniak monopolizatutako giroan sartzen da, apalki.
"Gero -dio Lurdesek- denborak aurrera egin ahala ikusi da nola urte horietan gure herria berpizten ari zen berriro. Nahi nuena ez ziren nire kantak, baizik eta berriz ere euskal herri sentitzea" (Garaia 25, or. 40).
Ez da Iriondo bakarrik izango gaur egungo eduki eta erritmoekin euskaraz abesten hasiko dena; Mikel Laboa, Josean Arza, Xabier Lete, Benito Lertxundi, etab. ere agertzen dira, Ez dok amairu (1965) diskoa osatzera doazenak.
"Garai gogorrak, euskal publikoak emozioz negar egiteaz gain, hozka ere egiten zuen garaiak. Herriaren ilun eta atzerakoi guztia guri hozka".
Eraso hauen eta barne tentsioen ondorioz Ez dok 1972an hautsiko da. Bere lan erabakigarri eta polemikoa bikaina izan zen. Taldekide batzuek, tartean Iriondok, Zazpiribai ikuskizuna osatzen dute. Euren emanaldien eta ondorengoen gainean, jada indibidualak, frankismoaren azken urteetako debekuek euria egingo dute. Abestiak multikopista moduan agertzen dira, Emak hor bezala 1970ean, edo oetan. Hainbat disko txiki eta LPren bat grabatzen ditu. Ortzadarra edo Maripetralin bezalako haurrentzako ipuinei eskainitako hainbat disko ere agertu ziren. Azken aldian, folklore nazionalean oinarritutako haurrentzako testuak egiten ditu, eta hainbat izenburu ditu, hala nola Martín Arotza eta Jaun Deabrua (Bilbo, Kimu Saila, 1973, 133 or. ), edo Buruntza azpian, 1975, Mensajero, 124 p. Ipuin batzuek Ortzadarra (1978) edo Lotara joateko ipuinak (Erein, 1982) osatzen dute Andu Lertxundi eta Asun Balzolarekin batera. ETBrekin ere kolaboratzen du.
Honako artikulu hau oraindik ez da entziklopedia honetan euskaraz landu. Eusko Jaurlaritzak argitaratutako Bidegileak bilduman informazio gehiago eskura dezakezu Lurdes Iriondori buruz.
