Pintoreak

Gal Orendain, Menchu (1982ko bertsioa)

Margolari gipuzkoarra, 1919ko urtarrilaren 1ean Irunen jaioa. Paisajista eta erretratugile bikaina, indar espresibo handiko marrazkilaria. D. Gaspar Montes Iturrioz, San Fernandoko Arte Ederren Goi Eskolan, Marisa Roesset-en lantegi-estudioan, eta Parisen, Ozenfant eta F maisuekin. Léger. Erakusketa kolektibo eta indibidual ugari egin ditu, kritikaren eta publikoaren aldetik arrakasta izan dutenak. Estatuko eta Bienaletako hainbat erakusketatan ere parte hartu zuen. Sari hauek lortu zituen: Gipuzkoako Artista Berrien Lehiaketan Saria (1932), Lehiaketa berean 1944an Saria, Donostiako Gabonetako Lehen Lehiaketan Saria (1950), Akuarelako Saria Hispanoamerikako Arte Ederren II. Biurtekoan (Habana, Kuba, 1954), Madrileko Arte Ederren Erakusketa Nazionalean Saria (1954), Madrilgo V. Arte Erakusketa Lehiaketan Estatubatuar Saria 1955ean Frantziako Institutuak Beka bat eman zion. Bere lanik aipagarrienak: Paisaia, Mahats-bilketa, Irungo geltokia, Gaztelako paisaia, Neskatxa, Jauna geruzarekin, Marina, Natura hila, Dorre zuria, Basoa, San Martzial mendia, Arrantzalea, Irungo inguruak, Zumaia, Pio Barojaren erretratua, Nire amaren erretratua, Baztango baserria, Zabaleta Oihan Babeslekuaren erretratua, Zumaia Bere kalitatea eta maila altua estimatuak izan direla, Bilboko Arte Ederren Museoan eta Madrilgo Arte Garaikidearen Museo Nazionalean bere mihiseak egoteak adierazten du. Gallo Gorostizak horrela epaitu zuen bere obra 1969an (El Correo Español, 8-XI): "Menchu Gal puntu eta aparte da gure pinturan. Euskal Herria bere mezuaren euskarritzat hartuta, badirudi kolorearen zukutasunari dagokionez erabateko nagusitasunaren hasikinak eskaini nahi izan dizkiela bere herrikideei, adierazkortasunari dagokionez behin betiko ñabardurekin batera. Hondarribiko etxeek, ontzi eraitsiek -erdi arrantzan, erdi kontrabanduz-, Baztango makal tenteek, ezer baino lehen, egiturazko zorroztasun erabatekoa eta izaera irmoa salatzen dute, enpastearen arazoek edo erabateko indarkeriekin jolasteak izutzen ez dutena, eta horrekin batera beti izaten da behin betiko samurtasun-kutsua. Menchu Galek gogoko du martxari buruzko arazoak konpontzea. Pinturan ezerk ez du ez kikiltzen ez beldurtzen. Berdin dio mugako aduanan amaitzen den familiako kaleak, edo paletan balio ia erlijiosoak hartzen dituzten mitxoleta batzuen topikoak, espezialitate akademiko orotatik erabat at daudenak".

Angel

SAGARDIAMenchu Gal Donostian hil zen 2008ko martxoaren 12an, 90 urte zituela.