Literatoak

Eizagirre, Joseba (1979ko bertsioa)

Tolosan jaio zen 1881eko otsailaren 4an, eta erbestean hil zen, Donibane Lohitzunen, 1949ko urtarrilaren 23an.

Zuzenbide ikasketak Madrilgo Unibertsitatean egin zituen. 1911n Segurako Euskal Jaietan saritua izan zen bere Basotarrak opera-libretoa, hiru ekitaldiko komedia, 1913an Bilbon argitara eman zena. Eusko Ikaskuntzako kide, 1916tik 1921era Euskal Esnalea aldizkarian kolaboratu zuen, hainbat gai jorratuz: aire zabaleko antzerkia (1916), euskara ikastetxeetan eta Pepe Artolari buruzko hitzaldi bat (1921). Gure Herria (1921 eta 1934), Euskalerriaren alde (1931), Yakintza (1933 eta 1935) eta Gernika (1945) lanetan ere parte hartu zuen. Ekaitzpean euskarazko eleberria ere zor zaio, 1948an Buenos Aireseko Ekin argitaletxean argi publikoa ikusi zuena.

Literatur zaletasunak alde batera utzita, Eizagirrek jarduera politiko nabarmena garatu zuen. 1918an Gorteetako diputatu izan zen, Errepublikako lehen legegintzaldian Euzko Alderdi Jeltzaleko diputatu eta berme konstituzionalen auzitegiko ordezko batzordekide. 1937an Euzkadiko Epaitegi Militarreko lehendakari kargua izan zuen, Euskal Esnalea-ko zuzendaritzako kide ere izan zelarik eta, erbesteko urteetan, Eskualtzaleen Biltzarra eta Gernika Institutukoa. 1945ean Zuzenbidearen eta Bakearen aldeko Batasun Unibertsalari Le probléme basque dans le panorama politique de l'Etat Espagnol izenburuarekin lotura bat aurkeztu zion, urte hartan bertan Baionan inprimatu zena.

Erref. Euskal Herriko Ilustratuen Entziklopedia Orokorra. B kidegoa. Entziklopedia Sistematikoa: Artea, Hizkuntza eta Literatura, vol. III de Literatura, Donostia 1973, pp. 289-291.