Euskarazko idazlea, Azkoitian (Gipuzkoa) 1963ko irailaren 20an jaioa. "Susa" literatur aldizkariaren arduradunetako bat izan zen, eta urte dezente geroago Susa argitaletxeak bultzatutako "Bazka" aldizkaria sortzen ere lagundu zuen. Irakaskuntza ertaineko institutu batean egiten du lan irakasle gisa. Liburu hauek argitaratu ditu: Jonas Poisson (Edit. Susa, poesia, 1986); Dordokak eta elurrak (Edit. Susa, poesia, 1989); Emon bihar yako (Edit. Susa, eleberria, 1994); Gerra aurrekoaren kritika (Edit. Labayru Ikastegia, saiakera, Koldo Izagirrerekin batera 1936ko gerra zibilaren aurreko literaturaren kritikari buruz idatzia); Zapataren oihana (Edit. Susa, literatura kronika, Mexikoko mugimendu zapatistari buruz); Harrien lauhazka (Edit. Susa, poesia, Joseba Jaka Bekaren lan irabazlea, 1998); eta Hitzak eta giltzak (Edit. Alberdania, 2001, hizkuntzaren oinarri ideologikoari buruzko iruzkin labur samarrekin).
Kartzelan dagoen eta urkatzeko prest dagoen Julen Azkue izeneko pertsona baten gogoetak, zalantzak eta kezkak erakusten ditu Emon bihar yako nobelak. Editorea da Julen, baina ezkutuko lana ere egiten du. Beste pertsonaia garrantzitsu bat Zubeldia izeneko bat da, zentsorea eta agintariekin kolaborazionista dena. Hari narratiboa ez da lineala, denboran jauzi asko daude. Narrazioa hasten da protagonista bere burua urkatzera doanean eta narratzailea ekintzatik kanpo dagoenean eta hirugarren pertsona erabiltzen duenean. Ez da zehazten zein garaitan gertatzen den ekintza, baina badirudi azken finean XIX. mendeko 60ko hamarkadako erresistentzia kulturala erakutsi nahi dela. XX. Aranbarriren estilo literarioa oso zehatza da, oso neurtua eta elipsiarekin, eta horregatik irakurleari esfortzu bat eskatzen dio.
Aranbarriren poesiari dagokionez, honako hau idatzi zuen Koldo Izagirrek (XX. mendeko poesia kaierak, Edit. Susa, 2000): "Hasieran barnetik kanporantz jalkitako espresionismoa zena, gaur egun historiaren pertzepzio mingarri baten ondoren sortutako oihua da". Izagirreren iritziz, urruneko gertaerek ere eragina izan dute Aranbarriren poesian. Jonas Poisson poema-liburua Jonasen mito biblikoaz baliatzen da. Iñaki Aldekoa ikerlariaren arabera (Historia de la literatura vasca, UNED, 2000), "baina ez da nahikoa irudi surrealisten sare oparo, aberats eta labirintiko bat sortzeko, zinema espresionistaren munduak poetaren heziketan duen eragin garrantzitsua agerian uzten dutenak. Adibidez, Lorelei, Rhineko sirena, bidaiariak liluratzen zituena eta beren abenturekin jarraitzea galarazten ziena, edo Suzanne". Dordokak eta elurrari dagokionez, izenburuko dortokak oroimenaren sinbolo izango lirateke, eta elurra, ahanzturaren sinbolo. Aldekoak uste du poema liburu honetan Paul Celanen Amapola y Memoria lanaren oihartzunak entzuten direla. Jon Kortazar kritikariaren iritziz, Harrien lauhazka da poetaren lan "borobilena eta zehatzena". Bere azken liburu honetan, autoreak poesia narratiboagoa egiten du eta eguneroko bizitzari erreferentzia gehiago daude. Aranbarrik bere ezinegona erakusten du Argentinako diktadura, Chiapaseko matxinada eta Sarajevoko suntsiketa bezalako tragedien aurrean, batzuetan "Bibliako madarikazioak" diruditen poemekin, Kortazarren hitzetan.
Testu antologikoa
| NORA HOA SUZANNEZABAL eta Gori sufritzen ariko dira Odol lodiz zikindutako prakaArradunen mugetanEuri ttanttak jaxpeatzen dinateHire arratsalde berri hauTxarolodoltek tren marroiakEsperantzan iltzatuta dagoen ile koipetsua Espaloian ahaztu diren suak ahaztu egiten dira Grisak garelako aberekin Dantzatu gabeko aurretxoa | "DONDE VAS SUZANNE"Zabal eta gartsu galtzetako mugetanOdol lodiko marradura zikineanEuri-tantek jaspeneramoHau zure arratsalde berriaTxarolezkoa trenetako bilete nabarrakIle koipetsua esperantzari iltzatutaEspaloi grisek ez dakite hitzik egitenButano-egileek ia ez dizute gogoratuko ate odoleztatuen aurrean Pertuzeak Non Hozkatuak |
(Antología de la poesía vasca-Euskal poesiaren antologia, Poesia Visor Bilduma, 1993. Itzulpena: Gerardo Markuleta)
2005eko "Argia" saria jaso zuen Prentsa atalean, "Berria" egunkarian Hizlandia atalagatik.
Félix IBARGUTXI OTERMIN