Kazetariak

Amestoy Eguiguren, Alfredo

Kazetari, idazle, publizista eta euskal komunikatzailea, Bilbon 1941eko apirilaren 8an jaioa.

Madrilen bizi da, eta han egin du kazetaritza-ibilbide gehiena, nahiz eta harreman estua izan duen Euskal Herriarekin. Telebistako komunikazioaren eta programazioaren aitzindarietako bat izan da, eta benetako man gisa aritu da. TVEn XX. mendeko hirurogeiko eta hirurogeita hamarreko hamarkadetan entzute handiko telesailak egin, zuzendu eta aurkeztu zituen. Kazetaritza ikasi zuen Madrilen (15. promozioa) eta Nafarroako Unibertsitatean (lehen promozioa), Bilbon hasi eta Donostian (La Salle ikastetxea) jarraitutako batxilergoa burutu ondoren. Bilboko Prentsan La Gaceta del Norte egunkarian eta Gran Vía aldizkarian egin zituen lehen kolaborazioak, Luciano Rincónekin y Manuel Leguinecherekin batera.

Ondoren, irratian aritu zen, SER katean, Radio Madriden, Bobby Deglanék eta José Luis Peckerrek zuzendutako programetan ("Cabalgata Fin de Semana", besteak beste). Irrati honetan, 1963an, bihurtu zen Espainiako irrati pribatuaren lehen albistegiaren erredaktore. Hispania Press agentziako erredaktorea, atal finkoak argitaratzen ditu "Pueblo", "Madril" eta "El Noticiero Universal" egunkarietan (Bartzelona). "Noches de Madrid" eta "Noches de Barcelona" orrialdeetan kale-erreportajeak egingo ditu. Erredaktoreburua SUNC Agentzian –“Servicio Universal de Noticias y Colaboraciones”, eta berriemailea Italiako Interstampa, eta France Dimanche konpainietan. Madrilgo ABC egunkarirako artikuluak idatzi ditu. Egunkari horretan, lehen seriea egiten du koloretako sakongrabatuan: "España 66". Astero, Espainiako probintzia bati buruzko hamar orrialdeko erreportajea aurkezten da.

1960an egin zituen lehen agerraldiak telebistan (TVE), Manuel Martín Ferrand-ekin, "Plaza de España" bezalako programetan. Beti zuzenean, oraindik Video-Tape-rik ez zegoelako. Erreportajeak egiten ditu zeluloidearekin euskarri gisa, eta esperientzia horri esker, gero kazetaritza "zinematografikoa" egingo du NO-DOn. Prentsa, Irrati eta Zinema Dokumentalean izandako aurrekari horiek, ia kazetaritza-genero guztiak lantzeaz gain, gertakaria baztertu gabe, El Caso egunkarian; umorea, La Codornizen; zinea, Fotogramas aldizkarian, bihotzeko prentsan, Hola edo Garbo aldizkarietan, edo erreportaje handia, Gaceta Ilustrada eta La Actualidad Económica bezalako astekarietan, telebistara itzultzea ekarri zuten, "Esta es la Cuestión" eta "La Vida" albistegien bidez. Telebistako programa honek, monopolioari esker, baina baita nekez errepikatuko zen onarpenari esker, lortu zuen ikusleria, 1967an hamasei milioira iritsi zen neguko gauen batean

Kazetaritzan zuen moldakortasunak bultzatuta, musika-programak, lehiaketak eta magazinak egin zituen, 1965etik 1975era bitartean, edo telebistan ezezagunek ziren generoak, hala nola dokudrama. El Día de mañana saioan, ama haurdun batek —Elisa Ramírez aktoreak, bera haurdun baitzegoen— monologatu egiten du mundura ekarriko duen semearekin. Geroago, hirurogeita hamarreko eta laurogeiko urteen artean, beste dokudrama batek, "La España de los Botejara" izenekoak, beste mugarri bat jarri zuen dokumentu-kazetaritzan. Era berean, telebistarako programa bereziak sortu zituen Estatu Batuetatik, hala nola Un planeta mejor, Ciudadano Americano edo Citius, Altius, Fortius. Garai batean, Telediario eta Sobre la Marcha bezalako omnibus programen editorea izan zen Trantsizio demokratikoan, beste telebista-programa batzuk egiten ditu, hala nola "Vivir para ver", eta "Heidi", "La casa de la pradera", "El Circo", "El Hombre y la Tierra" edo "Un, dos tres" bezalako  telesail famatuek lortutako audientziak gainditzen ditu. Oihartzun handiko beste programa bat José Antonio Plazarekin batera egindakoa izan zen: “Treinta y cinco millones de españoles". Lan horiengatik Telebista Sari Nazionala jaso zuen, baita "El Quijote de Oro" eta "Popular" saria ere, "Pueblo" egunkariak emana; Ondas saria eta "TP" aldizkariko hainbat sari ere jaso zituen.

"Trescientos Millones" satelite bidezko Telebista europarraren lehen programa, "La verdad de", " Visto y no Visto ", izan ziren TVEn bere azken programak, TELE 5ko programa-zuzendari eta aurkezle zirkunstantzial gisa aritu aurretik. Kanal horretan, serie komiko bat idatzi eta interpretatzen du: "A salto de cama". Ez zen antzerkira hurbiltzen zen lehen aldia komediografo gisa. Bere antzerki-esperientzia, oraingoz dozena erdi titulu dituena, 1976an hasi zen arrakastaz, "El Partido" lanarekin, Lara antzokian estreinatu eta berrehun antzezpen baino gehiago egin zituelarik.

Zineman hainbat kolaborazio izan ditu, aktore edo gidoilari gisa, hala nola "La Casa de los Martínez", "La tercera puerta" edo "Qué vida esta! ". Publizitatean parte hartu du komunikatzaile eta gidoilari. Sortzaile gisa ia urtebete egin zuen Spanish Advertising Estatu Batuetako Agentzian, New Yorken: han ezkondu zen 1973an. Hainbat kazetaritza-liburu argitaratu ditu: El Reportero (1963); umorezkoa, Últimas Voluntades (1990) edo gastronomiazkoa: La Cocina de Paradores (1996), Luis Cepedarekin batera, "Entre platos anda el juego" eta "Comer es un placer" (Tele 5, 1995) bezalako programetan lankide izan zuena. Ondoren, prentsan idazteari ekin dio berriz, el Mundo, ABC (Alfa y Omega) eta Bilbao udal-egunkarian. 2004an, gidoilari gisa aritu zen TVEn emandako programa berezietan. Arlo sozialari dagokionez, harremanetan jarraitzen du New Yorkeko Telebista Akademiarekin, besteak beste. 1985ean Madrilen sortu zuen klub bateko burua da, "Amigos de la Boina" izenekoa. Elkarte horrek komunikazio- eta ikuskizun-munduko ehunka pertsona eta Espainia osoko profesional liberalak biltzen ditu, eta Madrilgo Amigos de la Gran Vía elkarteko kidea da, hiri horretan bizi, lan egin, eta dibertitzen baita. Gero eta denbora gehiago hartzen dioten beste jarduera batzuk dira nekazaritza, zehazki aguakatea, 1973an Andaluzian hasi zena, eta itsas arrantza.

--

Jatorrizko testua: Félix Maraña Sánchez

Itzulpena: ELIA itzultzaile automatikoa

Itzulpenaren berrikusketa: Agustin Arostegi