Artisautza

Araba Zumalakarregi, José

Donostian 1918an jaiotako zeramikari gipuzkoarra.

Ascensio Martiarenaren ikaslea izan zen Arte eta Lanbide Eskolan.

Erakusketak:

  1. 1971.- Colegio Mayor Pío XII, Madril. Banakakoa. Informazio eta Turismo Erakusketa Aretoa. Donostia. Banakakoa.
  2. 1972.- Artisautza Azoka Nazionala, Palma Mallorcakoa. Kolektiboa.
  3. 1973.- Artisautza Azoka Nazionala. Palma. Kolektiboa.
  4. 1974.- "Lorca" Arte Galeria, Bilbo. Banakakoa.
  5. 1975.- Udal Aurrezki Kutxaren Kultur Aretoa, Donostia. Individual.Galería "Estudio", Donostia. Kolektiboa. Hondarribiko "Arkupea" Erakusketa Aretoa. Banakakoa. "Echeverria" Arte Aretoa, Donostia. Kolektiboa.
  6. 1976.- "Lorca" Arte Galeria, Bilbo. Banakakoa.

Vicente Cobreros Urangaren epaiketa kritikoa, Radio San Sebastián, 1975-03-11:

"José Álava Zumalacárregui gaur egun margolaria da, olio-pintura, akuarela edo beste edozein prozedura piktoriko erabili beharrean, esmaltearen sorginketa ertaina erabiltzen duena. Eta hementxe dauzkagu gure begi atonikoen aurrean Donostiako bazter ugari eta haien inguruko bazter pintoreskoak, batzuetan itsas hondo hondargabeez eta beste batzuetan, ametsezko eskualdeetara errealitatetik oinik galdu gabe eramaten gaituzten itsas gardenkiez hitz egiten digun esmaltearen giro susmagaitzaren bidez ikusiak. Jose Alavari eskaintzen zaion aukera zabala eta egokia da kobreetako paisaia interpretatzeko, bere pasta beiraztagarriekin eta bere oxido koloreztatzaileekin, hain emaitza apaingarriak lortu baititu.

Taumaturgikoak tximeleta-hego irisatuetan mamitzen duen suaren sorginkeriari Jose Álava Zamalakarregiren baitan dagoen artistaren sentiberatasuna gehitzen zaio, artearen nigromantea, kasu honetan, gaueko ordu txikietan bere lana sortzen imajinatzen duguna, muflaren berotasun prometeikoan, Paul Brucheren musikaren konpasak kantatzen.

Jren judizio kritikoa. M. Álvarez Emparanza, Donostiako "La Voz de España" n, 1975-03-7:

"Esmalteen erakusketa berri eta interesgarri bat da Jose Alavak Donostiako Aurrezki Kutxa Munizipalaren Kultur Aretoan, Iturrino Anaien kalean, aurkezten duena. Berrogeita bi obra ederrek osatzen dute erakusketa plastiko berezi hau, eta, bere arteaz gain, artista honen irmotasuna eta lan zorrotza erakusten ditu. Izan ere, kobrezko xaflaren gainean kolore bakoitzeko pasta edo hauts beiragarria makilarekin aplikatuz lan egiteak eta aurrez markaturiko lerroaren gainean paisaia osatuz joateak pazientzia handia eskatzen du, eta denbora asko eskaini behar zaio obra bakoitzari; gero, labeko tratamenduak ere arreta berezia eskatzen du. Esan genezake Erdi Aroko arte propioa dela, monako lanen metodoak eskatzen dituena".

"Artista sortzailearentzat esmalte-lan batean planteatzen den arazoa artisau-lan batean erortzeko arriskua da. Horregatik, atentzioa eman digu José Alavak aurkeztutako obra osoak, artista honek artisautzaren eta artearen arteko muga gainditzen dakielako, eta, espezialitate horren sekretu tekniko guztiak ezagututa, bere lanari proiekzio artistiko bat ematen diolako, ohiko lan bat izan zitekeenetik bereizten duena. Aurkeztutako lana artisau-oihartzun orotatik oso urrun dago. Bai alde kromatikoan, bikain lortua bere lan askotan zentzu onirikoa sortuz, aldi berean errealitatearekin oreka justua mantenduz, bai marrazkian, ederki gauzatua, José Alavak arte plastikoaren espezialitate honetan lortu duen maila altua adierazten dute".

  • (0 URLa): Atzoko, gaurko eta biharko euskal margolari eta eskultoreak, Ed. G.E. Euskal Herria, Bilbao, 1973, t. 12.