Argazkilariak

Gomez, Francisco

Iruñean 1918an jaiotako argazkilari nafarra. Madrilen hil zen 1999an.

Trebakuntza autodidaktarekin, ibilbide profesionala 50eko hamarkadan hasi zuen, eta 1956an Madrilgo Argazkigintzako Errege Elkartean sartu zen. Europako korronte berriak iritsita argazkigintza piktorialista gainbehera zihoan unean, genero hori Espainian berpiztu nahi izan zuten argazkigintzako taldeetako kide izan zen bertan. Argazkilari nafarra Afal mugimenduan sartu zen, eta geroago La Palangana (1959) argazkigintzako taldea sortu zuen. Hasiera batean talde hori hauek osatzen zuten: Gabriel Cualladó, Francisco Ontañón, Rubio Camín, Leonardo Cantero eta Francisco Gómez, baina geroago hauek ere gehitu ziren: Gerardo Vielba, Madrilgo Argazkigintzako Errege Elkarteko presidentea 1964tik 1992ra, Fernando Gordillo, Juan Dolcet Santos eta Ramon Masats. Talde hori Madrilgo Eskola izendatutakoaren jatorria izan zen.

Gomezek bere irudiak banaka eta taldean erakutsi izan ditu Bartzelonako El Quatre Gats aretoan edo La Caixa Fundazioaren eremuetan, besteak beste. Bere argazkiak aldizkari, urtekari eta katalogo ugarietan agertu dira, besteak beste, hauetan: Arte Fotográfico, Imagen y Sonido, Afal... 1962an Veneziako Bienalean erakusketa egiteko aukeratu zuten, eta hainbat sari irabazi ditu uneko argazkiengatik. 1995ean La Caixa Fundazioak argazkigintzako lanari buruzko atzera begirako ibiltaria egin zuen Francisco Gómez, la emoción construida izenburupean.

Francisco Gomezen obraren ezaugarria, garaiko beste argazkilari batzuen kasuan bezala, bokazio humanistikoa eta tonu poetikoa dira, argazkigintza sozialetik edo garaiko gizartearen tremendismotik urrun. Hormak, aldiriak eta paretak izan ziren leuntasunez eta poesiaz betetako paisaia gizatiarrak eraikitzeko motibo nagusiak. Askotan atera zien argazkia horma baten atzean edo aurrean objektuak jarrita (loreak, bizikletak edo ohiko erabilerako beste objektu batzuk) berak sortutako eszenei. Argazkilari berritzailea izan zen, estilo pertsonalarekin, eta argazkigintzako teknikak beti markatzen duen distantziari uko egiten zion.

"Francisco Gomezen kasuan frankotiratzaile baten aurrean gaude, moda eta joeretatik urrun eta tentazio harroetatik salbu, bere baitan bilatzen duen norbait bere mugez jakitun eta zintzotasunagatik berritzaile den norbait. Horma zikinen poeta da (bere hitzetan), zintzoa, lotsatiegia, hormek ez dutela protestarik egiten, erasorik egiten sentitzen du, haien misterioa argitzen jakingo duen norbaiten zain. Gomezek mundu lirikoa eraiki du, propioa eta leuna"

(itzulpen moldatua gazteleratik).

Hala deskribatu zuen Carlos Canovasek argazkilari nafarraren lana La Caixak argitaratutako obrari buruzko katalogo batean.

  • HAINBAT EGILE. Francisco Gómez. La emoción Construida. [Barcelona]: La Caixa Fundazioa; Lunwerg.
  • LÓPEZ MONDEJAR, Publio. 150 años de la fotografía en España. [Barcelona]: Lunwerg.
  • LÓPEZ MONDEJAR, Publio. Las Fuentes de la Memoria, Fotografía y Sociedad en la España de Franco. [Barcelona]: Lunwerg.