Sailkatu gabe

GEOGRAFIA (ÁLAVA-ARABA: OROGRAFiA)

Mendikate nagusiak. Euskal Herriko mapa arretaz aztertuz gero, laster ikusiko dugu Arabako geografia Nafarroakoaren jarraipen harrigarria dela. Araba ekialdetik mendebaldera zeharkatzen duten hiru mendilerro nagusiak Nafarroatik datoz. 1) Pirinioetako katea, Aralarko Mendizerra Araba eta Gipuzkoako mugetaraino luzatzen da. Hemen, Altzania eta Aratz (1.460 m), Urkilla, Arantzazu, Elgea (1.186 m), Arlaban, Anboto (Bizkaia) (1.360 m) eta Gorbeiako (1.537 m) mendiekin Arabako punturik altuena. 2) Arabako erdialdeko mendikatea, Arabako lautada hegoaldetik mugatzen duena, Nafarroako Urbasa mendilerroaren luzapen bat da. Gain horiek Entziako gainetatik (1.175 m. Abitigarragan), Iturrietako mendietatik, Azazetako mendatetik eta Gasteizko mendietatik (Palogan 910 m.) jarraitzen dute. Mendikatea Zadorra ibaiak zeharkatzen du Tuioko mendietan (Argantzungo maskorrak). Mendebalderago, Subillanan, Baia ibaiak Badaia eta Arkamu mendilerroak banatzen ditu. Azken horrek bat egiten du Burgosko mugetako Gibixorekin. 3) Hirugarren mendikatea Kodes mendilerroaren luzapena da (Nafarroa). Ega haranean hasten da – Joar haitza, 1.421 m. –. Baina Joar eta Arabako Bernedo herriaren arteko mendilerro zati hau Nafarroa barruan dago. Puntu horretan, Kantabriako mendilerroa izena hartzen du (Guardiako hartza, 1.300 m), eta Arabako Errioxaren iparraldeko muga da. Samaniego parean Toloño mendilerroa izena hartzen du eta Buradongo harkaitzetan amaitzen da.

ARABAKO MENDIAK

Izena

Mendigunea

Altitud

Igoera

Albeniz Allarte Aratz Arbarrain (Illarragorri) Arboro Amaba Artia Arraialde Arrigorrieta Atzabal Amuategigaina Bachicabo Baio Berretin Bitigarra Cantoblanco Carria (Peña) Cervera Costalera Kruzeta Cruz de Alda Cuero Custodia Eskamelo Eskutxi Gorbeia Idiagama Iturrigorri (Tologorri) Itxogana Izpizte Jaundel Kapildui Legunbe Malkorra Montemayor Moraza Mota Muela Mugarriluze Murube Oketa Olano Orisol Oteros Palogan Palomares Peña Alta Peña de León Pin pil Raso Recuenco Repico Risca San Cristobal gaina San Cristobal San Justi San León San Tirso Santa Ana Santa Elena Semendia Toloño Umandia Ungino Urieta Vallegrull Joar

Altzania Altzania Altzania Altzania Lokiz Elgea Iturrieta Iturrieta Kantabria Elgea Arzena Entzia Gorbea Iturrieta Peñagobia Kantabria Kodes Arkamu Arzena Arzena Kantabria Gorobel Gorbeia Gasteizko Mendiak Gorobel Gasteizko Mendiak Durangaldea Gasteizko Mendiak Entzia Urkilla Arkamu Arzena Elgea Entzia Gorbea Altzania Arangio Bedaia Gasteizko Mendiak Kantabria Kantabria Kantabria Urkilla Boveda Arkamu Iturrieta Izkiz Izkiz Kantabria Kantabria Valderejo Iturrieta Kantabria Toloño Altzania Gorobel Gorobel Valderejo Kodes

1.011 1.241 1.442 1.116 1.048 1.256 1.173 1.046 1.151 1.166 1.187 1.173 1.193 1.223 1.163 1.009 1.127 1.366 1.222 1.164 1.126 1.345 1.035 1.287 1.178 1.475 1.099 1.066 1.060 1.057 1.025 1.180 1.113 1.245 1.097 1.048 1.319 1.059 1.104 1.128 1.021 1.083 1.127 1.042 1.041 1.436 1.245 1.390 1.291 1.054 1.239 1.194 1.003 1.142 1.055 1.021 1.222 1.333 1.049 1.109 1.054 1.271 1.218 1.094 1.113 1.230 1.414

Albeniz Araia, Otzaurte (mendatea) (Araba eta Gipuzkoa) Araia, Otzaurte (mendatea) Otzaurte (mendatea) Olazti, Araia (Araba, Gipuzkoa eta Nafarroa) Maeztu, Atauri Kontrasta, Larraona (Araba eta Nafarroa) Ozaeta, Larrea (Araba eta Gipuzkoa) Azaceta, Birgaragoien Opakua (mendatea), Roitegi Abalos, Urizarra (mendatea), (Araba eta Logroño) Elgea, Gatzaga (Araba eta Gipuzkoa) Bachicabo, Barrio, Sobron Durruma, Bikuña Murgia (Araba) Laminoria, Roitegi, Done Bikendi Harana Subijana, Axkoeta, Gesaltza Añana Boveda, Lalastra Leza, Pipaon Santikurutze Kanpezu, Azedo (Araba eta Nafarroa) Ginea, Karkamu Ulibarri-Arana, Gastiain, Santikurutze Kanpezu Sobron, Nograro (Araba eta Burgos) Bamio, Nograro Pipaon, Leza Añes Zarate, Zeanuri (Araba eta Bizkaia) Gauna, Azazeta, Laminoria Urduña, Lendoño (Araba eta Bizkaia.) Gauna, Azazeta, Laminoria Urkiola, Otxandio Lagran, Urizarra, Leza Azazeta, Erentxun Andoin, Olazti (Araba eta Nafarroa) Gordoa Zuatzu Kuartango, Gillarte Urizarra, Bergara (Araba eta Burgos) Sobron, Nograro (Araba eta Burgos) Durruma Kanpezu Elgea, Landa (Araba eta Gipuzkoa) Larraona, Opakua (mendatea) (Araba eta Nafarroa) Murua, Ubidea Ilarduia, Ziordia Otxandio, Aramaio Zuatzu Kuartango Uribarri Nagusia, Okina Lagran, Biasteritz Bernedo, Meano, Cripan (Araba eta Nafarroa) Biateritz, Lagran Gordoa, Araia (Araba eta Gipuzkoa) Astulez, Uribarri Gaubea Lahoz, Boveda Karkamu, Berberana, Santa Eulalia (Araba eta Bizkaia.) Estuliz, Villalba de Losa (Araba eta Bizkaia) Kontrasta, Roitegui, Opakua (mendatea) Apilaiz, Maeztu Arluzea, Maeztu, Apilaiz Samaniego, Abolos, Pipaon, Urizarra (Araba eta Logroño) Bernedo, Elvillar Ribera, Villafria de San Zadornil (Araba eta Burgos) Laminoria (Ulibarri-Jauregui), Agurain Pipaon, Lagran Labastida, Urizarra Araia, Otzaurte (mendatea) (Araba eta Gipuzkoa) Madaria, Urduña (Araba eta Bizkaia) Abedo, Angulo (mendatea) Villamardones Santikurutze Kanpezu, Kodes Santutegia (Araba eta Nafarroa)