G. Agustin Bastres. Belokeko beneditarren monasterioaren sortzailea. Senperen (Saint-Pée, Lab.) jaio zen. 1832ko martxoaren 18a. Larresoroko apaiztegian hasi zituen ikasketa klasikoak, 1844an. 18 urte zituela, Baionako Seminario Handira joan zen, eta 1856an apaiz ordenatu zuten. 1856 eta 1859 artean Ezpeletako parrokoa izan zen. Hortik Larresoroko irakasle izatera pasatu zen 1865era arte. Urte honen eta 1872aren artean Hasparren misiolari lanetan aritu zen. BaIonan entzun zuen abokatu paristar ospetsu batek hizlari sakratu garaikide onenetakotzat jo zuen. Gogoeta motel baina seguruko gizona zen Bastres. 1872an, euskaldun talde txiki batekin batera, beneditarren abitua hartzen zuen Pierre-qui-Viren, Agustin izen berria hartuz. Herri horretako monasterioa Subiakoko kongregazio sortu berriari erantsi zioten, bizitasun handia emanez. Bastres eta bere lankideen nobiziatuak hamar urte eta zortzi hilabete iraungo zuen. Euskal nobizioek ez zuten ezkutatzen, beren lanbidearen ondoren, Euskalerrian abadia bat sortu eta misiolari lanetan aritzeko nahia. 1874an, beneditarrek euskaldunekin lehen kontaktua izan zuten, Aita Santuaren garaian. Pierre-qui-Vire monasterioko Moreauk Baionan predikatu zuen. Hurrengo urtean, Bastresek Belokeko etxalde zahar baten egoeraren berri ematen zuen. Monjeak irailaren 1ean iritsi ziren Bastidera. Familia guztiak lehiatzen ziren beren etxeetan hartzeko ohoreaz. Egun berean, arratsaldean, herri osoak lagundu zien beneditarrei Belokeko portaldira. Herriak Adema idazlearen Aita onak-Jainkozko gizonak abestu zuen. 1880an Monasterioak krisi bat jasan zuen, Bastres ahal zuen moduan lemapean jarri behar izan zuena. «Errepublikanoak» boterera iristeak lege errepresibo bat ekarri zuen, 7. artikuluan Kongregazio erlijiosoetako kideei irakaskuntza eskubidea ukatzen ziena. Bastresek zabaldu zuen ikaslegoa, lege hura bidegabetzat jo gabe. Monasterioaren eraikina bertan ateratako eta egindako materialekin eraiki zen, harria, karea, harea, etab. Bastres, 1888an, Belloc Priorato independente bihurtu zenean, Prior izendatu zuten. Belokeko abadia eraikita dago. 1889ko azaroaren 4an, Kongregazioko Abade Nagusiaren gutun batek Abadiako Bellocen prioratua eraikitzen zuen Egoitza Santuaren dekretua ekarri zuen. Abadia bezala egindako lehen bileran Abad a Bastres (1890) aukeratu zen. Bere abadia-armarrian Bastresek dibisa hau jartzen du: Opus Dei et opus manuum. Predikazioaren bidezko ebanjelizazioa izan zen jarraitu beharreko ildoa. Jakina da ez zuela inoiz sermoirik idatzi. Baina Bastresen lanik garrantzitsuena Urten 1883an Santa Eskolastikako Benediktinak sortzea izan zen; San Leongo Asiloa, Pauen, zaharren zaintzarako; Mougerren Orfelinerria, 1895ean; Hiri Santuan Sacred-Heart fundazioaz arduratzea, U.S.A.n Aita santua bidali ondoren, 1884an. Orain, errepresio-neurriak Waldeck-Rousseau legeak ezartzen zituen Ipar Amerikan, trebeki landuak erlijio-elkarte askatasuna deuseztatzeko. 1902an P. Bastres jatorri politikoko arazo larri batekin dago Frantzian. Barne Ministerioak beneditarren desegitearen berri eman zion Beneditarren Kongregazioko Nagusiari, hamabost eguneko epean. Kolpe horrek lur jota utzi zuen Bastres. Gizon saiatua, proselitista eta gizonaren mutazio erlijiosoaren zerbitzura zegoena, «anéanti» zegoen, lekuko batek dioenez deuseztatuta. Erlijiosoak bizilagunen etxeetan babestu ziren. Agente likidatzaile ofizial bat, bakar-bakarrik, bazter batean eseri zen. Herri osoak ukatu zion agurra. 1903ko lehen egunetan, Amerika eta U.S.A. fundazioetara emigratzen zuten. Bastres ez zen Euskalerritik atera. Lur jota, Idiazabalera iritsi zen, Gipuzkoara, eta han, etxe huts batean, sakabanatuta zeuden monjeak biltzen saiatu zen. Talde bat Idiazabalera joan zen, eta beste bat Oltzara, Nafarroara. Bi herrietan harrera beroa izan zuten. 1903an, Idiazabalen elkartzen ziren azkenean bi taldeak. Bastres Jainkoaren nahietara abandonatu zen, aztoraturik. P. euskal idazlea. Arbelbidek 1904an predikatu zuen, Idiazabalen. Malenkoniaz gogoratzen zuen Bastresek Bidasoa zeharkatzean esandako esaldia: Itzuliko gara! Gipuzkoako herri horretan zegoela, meza esan berritan, makurtu egin zen, lurrera erorita, paralisiak jota. 1904ko martxoaren 7an hil zen, eta haren gorpua Lazkaora eraman zuten komunitatea han ezarri zenean. Handik hogei urtera, fraideak Belokera itzuli ziren. 1955eko urtarrilaren 27an, Bastresen gorpuzkiak Belokera eraman zituzten monjeen bizkar gainean, fundatzaileak lurperatu behar ziren hilobiraino. Erref. Darricau, Dom Ildefonse:Le pére Agustín Bastres, fondateur de Belloc. (1832-1904). (0
URLa) ESTORNÉS LASA.
URLa) ESTORNÉS LASA.