Argentinako euskal erbesteko "Euskal Zerbitzuen" arduraduna. Bilbon jaio zen 1915eko irailaren 27an, eta 1971n hil zen.
Bigarren Mundu Gerran Ameriketako Estatu Batuetako Itsas Infanteriako kide izan zen (Ingeniaritzako 3. Batailoiko sarjentua). Marineak onartzeko, US Army edo Lurreko Armadan sartu behar izan zuen, euskaldun izaera galdu gabe. Oso ondo hitz egiten zuen euskaraz eta ingelesez. Guadalkanaleko borrokan parte hartu zuen, eta bi kondekorazio jaso zituen jasoz. Haren alargunak, Teresa Zorraquin, honako testigantza eman zion J.M. Romaña.
"Martxetan erresistentzia handia zuelako nabarmendu zen Ramon, eta hala irabazi zituen berehala sarjentu galoiak, forma fisiko aparta zutelako. Ez zen alferrik izan, AEBetan, futbol-jokalaria denboraldi batez. Oso kanporakoia zen eta beti umore bikaina zuen. Guadalcanalen ezkerreko belarrian zaurituta geratu zen bonba baten leherketaren ondorioz. Geroago, marineak uztean, OSSn sartu zen, AEBetako espioitza-erakundean, eta Argentinara iritsi zen nazien agente sekretuen aurka borrokatzeko".
Guadalcanaleko ekintzaren ondorioz, Purple Heart eta Silver Croos of Star irabazi zituen. Handik urte batzuetara, AEBak erregimen frankistara onartu zutenean, bi kondekorazioak Pentagonora itzuli zituen.
Erref.: Romaña, Arteaga, J. M: La segunda guerra mundial y los vascos, Bilbo, 1988.
--
Jatorrizko testua: Auñamendi Entziklopedia
Itzulpena: ELIA itzultzaile automatikoa
Itzulpenaren berrikusketa: Agustín Arostegi