Erlijio ordenak

FRANTZISKANOAK

Bilbo. Bilboko San Frantzisko komentua 1475 inguruan eraiki zen, Abandoko San Mames komentuko Aita Zaindariaren eskariz. Eliza gotikoa zen eta mudejar eragina zuen. Ojiba zorrotz ederrak eta hainbat hilobi zituen. Joan den mendeko gorabeherekin batera desagertu zen dena, eta 1928. urte aldera amaitu zen kuartelean. Frantziskotarren ekimenez, 1731. urtean zubi bat eraiki zuten itsasadarraren gainean, arku bakarrekoa eta oso garaia, itsasontziak igaro ahal izateko. Bi urte geroago uholde handi batek eraman zuen. Mariaren Bihotz Garbiaren Semeak misiolarien egungo komentuak, joan den mendearen azken hamarkadan eraikiak, San Frantziskoko komentu zaharra ordezkatu du Bilboko auzune ezagunean. Bilboko San Antonio komentua Iralabarri auzoan kokatu zen, 1929an lizentziak lortu ondoren. Probintziako ministroak Donostian Definiziorako deia egin zuen, eta urte horretako irailaren 16an bildu zen, eraikuntzarako lursail egokiak eskuratzea erabakiz. Urtarrilaren 31ko beste bilera batean erabaki zen behin betiko eskuratzea. Komentua 1930eko martxoaren 2an inauguratu zen 2 aita eta lego batekin. Inaugurazio horren ondorioz, aita frantziskotarrak Bilbora itzuli ziren 96 urtez nahitaez kanpoan egon ondoren. Bi urte eta erdira, auzoaren sortzailearen familiak bizileku propioa eskaintzen zuen, eraikitakoa nahikoa ez zelako. Lekualdaketa 1932ko irailaren 24an egin zen, baina kapera berriaren inaugurazioa hurrengo egunean egin zen, handikiro. Gero eta jende gehiago bildu zenez, lorategiko solairuan beste bat eraiki behar izan zuten. Horietako bat, probintzia-prelatuak 1933ko abenduaren 7an inauguratu zuen frantziskotarren eta antoniarren elkarteentzat. 1933an komentuak 5 aita eta 2 lego zituen.