Bertsolaria. Azpeitiko Izarraitz auzoko Oranda baserrian jaio zen 1929ko apirilaren 13an, eta 2012ko abenduaren 15ean hil zen.
Hasieran berak esan zuenez, auzo guztietan egon behar zuen bertsolari on batek eta berari egokitu zitzaion Izarraitzen ordezkari izatea.
Bertso bilduma ezberdinak idatzi zituen, batez ere enkarguz trikitilarientzat edo irratiarentzat (Loiolako Herri Irratia), baina bertsolari inprobisatzaile gisa da ezaguna. Uztapide eta Xalbadorretik hasi eta egungo Maialen Lujanbio edo Amets Arzalluseraino lau bertsolari belaunaldirekin plaza partekatu izanaren bertutea izan zuen. Garai guztietan izan zuen bere tokia, bere ospea eta errespetua, eta batez ere bertsolari gazteenek estimatzen dute bere estiloa. Horregatik, jaialdietan, bazkalosteko saioetan eta abarretan gehien eskatzen den bertsolarietako bat izan da, eta bai helduek eta bai gazteek maite eta miresten dute.
Bertsolari klasikoa da, eta lehia dialektiko gisa ulertu zuen ofizioa. Puntu jarraia edo abiatze behartua bezalako ariketetan trebea, non txinparta eta konposizioan azkartasuna behar diren, bere bertute nagusiak zorroztasuna eta buru-argitasuna izan ziren, eta honek, errima eta metrika teknika bikainarekin eta batez ere hizkuntza argi eta garbiarekin batera, maisu handi bihurtu zuen.
Joxean Agirre idazle eta kazetariak eta Jexux Murua filologo eta Bertsozale Elkarteko langileak idatzitako Joxe Agirre, mozketaren maixua izeneko liburua argitaratu da. (Editorea. Bertsolari Liburuak, 1999)
Donostian (1997-01-18), Jesus Mari Etxezarreta "Izazpi" gidariak behartuta jarri zizkion abiatze horiek Joxe Agirreri.
Tonada: "Sastarretik hasita" (Bertso Doinutegia, Euskal Herriko Bertsolari Elkartea, 1995. I. liburukia, 1. or. 75)
- Izazpi:
Baserriko lanetik
ezin aberastu!
- J. Agirre:
Que se ha
probado que ha dicho que no
le ha hecho
galanki nahiz eskuak laztu,
nekea sobrean ta
patrikatik juxtu.
"I. Ezin da bat aberastu baserrian lan eginezJ.A.
Probatu duenak ez du esan beharrik ere. Lan asko egin arren, eskuak latz itzuli arren, ahalegina soberan eta poltsikoa hutsik".
- Izazpi:
Los jóvenes de
Atzetikan bultzaka;
- J. Agirre:
No nau ni minberatzen
lugar de julio;
otros
lo que hay que
acabar, que neri poza da dit
ikusteak.
"I. Gazteak atzetik bultzaka datoz.
Ez dit minik ematen lekua uzteak. Batzuek besteek amaitzen dutenerako iritsi behar dute. Ni pozten nau horrelakoak ikusteak".
- Izazpi:
¡Qué tristea dan el señor
gizona zahartzea!
- J. Agirre:
¿Posible al da aiton bati
puntu hau jartzea?
¿A piense que neri
la participación?No es mucho mejor gazteria
que hiltzea.
"I. Zein tristea den, jaunok, gizona zahartzea!.J.A.
Posible izango da aitona bati abiatze hori jartzea? Adarra jotzeko asmoa al duzu? Ez da askoz hobea gizona gazte hiltzea".
- Xenpelar dokumentazio zentroa
- CD-Rom Bertsoen Mundua. Usurbil, Elhuyar, 1997
- Joxe Agirre mozketaren maixua (bizitza eta bertsoak), Andoain, Bertsolari liburuak, 1999
- Bapatean 97, Donostia, Bertsozale Elkartea-Elkar, 1998