Literatoak

Aurtenetxe Marculeta, Carlos

Donostian jaiotako idazle gipuzkoarra (1942), trinkotasun handiko literatur lan narratibo, poetiko eta pentsamenduzkoa egin zuena.

Aurtenetxeren lehen berria narratiboa da. 1963an lehen ipuina argitaratu zuenetik, "Los lemmings" (1977) kontakizunarekin "Ciudad de San Sebastián" lortu zuen arte, Aurtenetxek poesiarako bidea hartu zuen pixkanaka. Kontakizunak antologietan argitaratu dituen arren, eta pentsamendu eta kritika lan bat idatzi duen arren, poesiak bere bizitza zehaztu eta mindu du. Horrela azaltzen du, 1978an, honako hau dioenean: "Literaturari eskaintzen diodan arduraren arrazoia, dei badaiteke, munduak eragiten didan min neurrigabe hau izan daiteke". 1979an argitaratu zuen bere lehen poema liburua, Caja de silencio, Jorge G.-k zuzentzen zuen "Ancia" bilduman. Aranguren. 1982an, "Irun Hiria" poesia saria (Tenpluko pieza, 1983) eta "Blas de Otero" saria (Figurak frisoan) jaso zituen, eta, 1983an, Eusko Jaurlaritzaren "Alonso de Ercilla" saria, Las edades de la noche lanagatik, Pello Zabaletak euskarara isuri duena. Bi liburu horiek argitaragabe zeuden Euskal Herriko Unibertsitateak Galdutako hitza / Galdutako hitza (1990) liburua argitaratu zuen arte. Liburu horretan biltzen da 1977-89 aldiari dagokion poesia sorkuntzaren zatirik handiena. Fernando Aranburuk sartu zuen liburua, eta hogeita bat poema liburu biltzen ditu; horietako bi jatorriz frantsesez idatzita daude, eta hizkuntza horretan ere adierazi ohi da Aurtenetxe.

Donostiako argitaletxeak [Bermingham] Eduardo Chillida, la casa del olvido (1999) eta Jorge Oteiza, la piedra acontecida (2000) liburuak argitaratu ditu, poesia adierazpenaren eta liburua osatzen duten bi artisten marrazki multzoaren arteko elkarrizketa. Los cormoranes (2002) da argitaratu duen azken poema liburua, Carlos Rojasek hitzaurrea hartuta. Bermingham argitaletxe honek Remigio Mendiburu poema liburu berria argitaratu du, a canto ciego, artistaren collageekin. Aurtenetxek, era berean, argitaratu gabeko hainbat poema liburu ditu, baita narrazio eta pentsamendu testu batzuk ere. Donostian argitaratutako Kurpil eta Kantil aldizkarietan ere kolaboratu zuen.